________________
पसिडिसिद्धान्त
हृदयादिरूपविरोध-वङ्ग्य भावव्यापकौभताभावाप्रतियोगिहदवादिरूपानुपसंहारिव-वङ्ग्यव्यभिचरितसम्बन्धित्वाभाववद्हूदादिरूपव्याप्यवासिद्धिषु परामर्यात्मकतादृशग्रहविरोधितामादाय नातिव्याप्तिः । न वा प्राश्रयासिद्धि-साधनविशेषणमियोरतिव्याप्तिः तेषां ज्ञानस्य तादृशग्रहत्वावछिनप्रतिबध्यतानिरूपितप्रतिबन्धकत्वाभावात्, अतएव हुदो वहिमान् धूमादित्यादौ वङ्ग्यभावववृत्तिधूमाभाववद्हद-वहिसमानाधिकरणधूमाभाववद्हूद-वड्यभावव्यापकौभूताभावप्रतियोगिधमाभाववद्हूद-वयव्यभिचरितसम्बन्धिधूमाभाववद् दादिषु व्याप्यत्वा सिद्दान्तर्गतेषु नातिव्याप्तिः तेषां परामर्शात्मकताशयहविरोधितावच्छेदकत्वेऽपि तादृशग्रहत्वावच्छिन्न प्रतिबध्यतानिरूपितप्रतिबन्धकतावच्छेदकत्वविरहात्, स्वरूपासिद्धेरसकोणदाहरणच पर्वतो वहिमान् महानमत्वादित्यादिकमेव, श्राश्रयासिद्धि-खरूपासिद्धिभिन्नामिद्धिस्तु व्याप्यत्वामिद्धिः, यादृशविशिष्टमाश्रयासिद्विर्यादृशविशिष्टञ्च खरूपासिद्धिस्तदुभयविशिष्टानिरूपितं माधारणव-विरुद्धत्वानुपसंहारिवानिरूपितञ्च निश्चयनिष्ठं यादृशविशिष्टः निरूपितविषयितासामान्यं परामर्शविरोधितानतिरिक्रवृत्ति तादृशविभिष्टं व्याप्यत्वामिद्धिरिति. तु निष्कर्षः, तेन हुदो वहिमान् धूमादित्यादौ वहिव्याप्यधूमाभाववद्हूदादिरूपव्याप्यत्वामिद्धेविशिट्रस्थानतिरिकतया धूमाभाववद्हदाद्यात्मकस्वरूपासिद्धिभिन्नत्वाभावेऽपि नाव्याप्तिः, न वा काञ्चनमयहूदो वहिमान् धमादित्यादौ. वहिव्याप्यधूमाभाववद्हुदादिरूपव्याप्यत्वासिद्धे विशिष्टस्यानतिरिक्रतथा काञ्चनमयस्वाभाववद्दादिरूपाश्रयासिद्धेभिन्नत्वाभावेऽप्य