________________
विरसिद्धान्तः। .
ऽयममिमत्वात् धूमाभावशून्यत्वात् धमवत्वात् सर्वश्वायं विशेषणहारापि यथा कृष्णागुरुप्रभववाहिमानयं
बन्धक इति शेषः । 'इति त्रयाधिकमिति, अत्र माथाभावव्याप्यत्वमाध्यव्यापकाभावत्वाद्यभावेन तदत्तया प्रमितत्वाभावादित्यभिम्गमः । अभिमानं निराकृत्य समाधत्ते, 'खसमानेति, इदमुपलक्षणं माध्याभावव्याप्यवस्थापि भेदाभेदभाधारणतया तद्वत्तयापि प्रमितत्वस्थ तत्र सम्भवः । ननु धूमवानयं धूमाभाववत्तया ज्ञायमानत्वादित्यादिकं तत्त्रयाधिकमेव तत्र माध्याभावव्याप्यत्वादीनां प्रभावादित्यतबाह, 'धूमवानयमिति, ‘निषेधसाधनेऽपि' निषेधरूपमाध्यमामानाधिकरण्यग्रहेऽपि, 'त्रिविधः' त्रिधा ज्ञानात् प्रतिबन्धकः, 'प्रतियोग्युपलम्भात्' माध्यप्रतियोगित्वप्रकारकज्ञानात्, एवमग्रेऽपि, धर्मपरोनिर्देशः, 'सर्वश्चायमिति अयं दूषकताप्रयोजकोधर्मः साध्याभावव्याप्यत्वादिरूपः, 'विशेषणद्वारापीति अनुमेय इति श्रेषः, अस्थोदाहरणमाह, 'यथेति इत्याहुः । तसत्, साध्याभावव्याप्यवादिज्ञानस्य माध्यमामानाधिकरण्यग्रहप्रतिबन्धकत्वे मामाभावात् विरोध्यविषयकत्वात् माध्यामामानाधिकरणादिग्रहस्यापि प्रतिबन्धकतथा विभागस्थ न्युनत्वप्रसङ्गाच्च ।
प्रावस्तु 'म चायमिति अयं विरुद्धोहेतः, 'विधिसाधने' विधिमाध्यकः, 'विविधः' विधा तान्त्रिकैर्विभक्तः इत्यर्थः, इत्याजः ।। तदमत्, ‘एतदज्ञानेऽपौत्याद्यग्रिममूलामङ्गतः ।
'प्रयञ्चेति विरोधः इति शेषः, 'बाधेति बाधमकीर्णः कचिद्यथा