________________
वश्वचिन्ताम
कानुएसंहारी अयं घट एतत्त्वादित्यसाधारणश्च सबेतुरेव सदानं दोषः पुरुषस्य, अत एवासाधारणप्रकरणसमयोरनित्यदोषत्वम् अन्यथा सचेतौ बाधासंचारित्वज्ञाने नियमतः माध्य-तदभावववृत्तित्वरूपसाधारणत्वस्यापि विषयत्वात् साधारणधर्मज्ञानविधयैव तज्ज्ञानस्यापि तादृशकोयुपस्थापकत्वमिति वाच्यं । तज्ज्ञाने साध्य-तदभावववृत्तित्वभानेऽपि माध्य-तदभावांशे तस्याप्यनिश्यत्वात् माध्य-तदभाववदृत्तिवनिश्चयस्यैव च माध्यसन्देहजनककोड्युपस्थितिजनकत्वेन प्राचीनैरभ्युपगमात् । मच निश्चयत्वनिवेशे गौरवं, प्राचीनैस्तथैवानुभवस्य निर्णतत्वेन गौरवस्थाकिञ्चित्करत्वात्, अन्यथा साधारणधर्मवद्धर्मिज्ञानजन्यकोशुपस्थितेरेव संभयजनकत्वमिति नियमे मानाभावात् माध्य-तदभाववदृत्तित्वादिविशिष्टवैशिघ्यावगाहिज्ञानजन्योपस्थितित्वेन हेतुतथा निचयत्वस्यावच्छेदककोटावप्रवेशाच्च तादृशविषयताविशेषस्य माध्याचंभे निश्चय एव सत्त्वात्, तथापि नेदं व्यभिचारात्मकस्य दोषस्य लक्षणं येनानुपसंहारित्वज्ञानस्य तादृशकोयुपस्थित्यजनकतथा अनुपसंहारित्वेऽव्याप्तिः स्यादपि तु व्यभिचारितोर्लक्षणं . तस्य चानुपसंहारित्वमादायानुपसंहारिण्यगमनेऽपि न क्षतिः साध्यतदभावसहचरितत्वरूपसाधारणत्वमादायैव तत्रापि लक्षणसम्भवात् । म चानुपसंहारितादशायां हेतौ माध्य-तदभाववइत्तिलनिश्चय एव नास्तौति बाचं । हेतौ तविश्वयाभावेऽपि यदा कदाचित्र कुनचित्तविषयस्य तादृशकोयुपस्थितिजनकतथैव तदादाय धर्मिणि
