________________
७
सव्यभिचारः ।
प्रत्येकं न तथा न वा पक्षष्टत्तिः साधारणमब्रवेन असाधारणं व्यतिरेकेण अनुपसंहारौ पक्ष एवोभयसाहचर्येण काटिद्दयोपस्थापकः । केवलान्वयिसाध्य
¿
'विप्रतिपत्तिखिति, 'न तथेति नोभयको व्युपस्थापक ज्ञानविषयइत्यर्थः, प्रतियोगिवाचकपदज्ञानेन भावकोव्युपस्थापनात् ना चाभावकोव्युपस्थापनादिति भावः । तथाच लचणस्थद्वयपदेन तदा(समिति हृदयं (९) । प्रकारान्तरेण विप्रतिपत्तावतिव्याप्तिमुद्धरति, 'न वा पक्षवृत्तिरिति न वा कोटिद्वयोपस्थापकपचधर्मताज्ञानविषयइत्यर्थः ।
साधारणादिषु लक्ष्येषु लक्षणं मङ्गमयति, 'साधारणमिति, ‘श्रन्वयेन' साध्य-तदभावोभयवद्वृत्तित्वप्रकारेण धर्म्मिणि ज्ञातं सदिति शेषः, 'उभयकोपस्थापक इत्यग्रेतनेन लिङ्गविपरिणामेनाम्वथः, ‘श्रसाधारणमिति, ‘व्यतिरेकेण' सर्व्वमपच- विपक्षव्यावृत्तत्वप्रकारेण, धर्म्मिणि ज्ञातं सदिति शेषः, 'कोटिद्वयोपस्थापक द्रत्ययेणान्वयः, 'अनुपसंहारौति सर्व्वमनित्यं प्रमेयत्वादित्यनुपसंहारौत्यर्थः, 'उभयमाहचार्य्यैणेति साध्य-तद्भावोभयकोटिसहचरितत्वप्रकारेणेत्यर्थः,
ज्ञातः सन्निति शेषः । यद्यपि साध्य- तदभावसहचरितत्वं नानुपसंहारित्वं किन्तु साध्यसन्देहाक्रान्तविश्वकत्वमेव तत्प्रकारकज्ञानञ्च न तादृशकोव्युपस्थापकं माधारयादिवहिर्भूतत्वात् । न चानुप
(१) तथाच न कोटियोपस्थापकत्वं प्रत्येकस्येति भावः ।