________________
effचारः ।
विवचन न कोऽपि दोष इत्यपि परास्तं । पञ्चविशेव्यवा- प्राचार यादिधप्रकारकज्ञानत्वस्य कोटिदयोपस्थित्यनुपधायने साधारणादिधर्मवद्धर्भिज्ञानेऽपि सत्त्वेनातिरिक्रदृत्तिवादसम्भवापतेः ततइतित्वस्यैव कोटियोपस्थितिजनकतावच्छेदकतया जमकतापदेन स्वरूपयोग्यताविवचणेऽपि श्रनिस्तारात् । न च तथापि यत्किञ्चि* तावच्छेदकविशिष्टविशेय्यक - चद्रूपविशिष्टप्रकारकज्ञानत्वं साध्धचन्दजनकतानतिरिकदृत्ति तद्रपविशिष्टत्वमित्येवास्तु किं कोटि
योपस्थितिप्रवेशेनेति वाच्यं । सामान्यतः साध्यसन्देहस्य सामान्य''तस्तजनकत्वस्य च लचणघटकतया पर्व्वतो वकिमान् धूमादित्यादौ प्रमेयत्वादिमादाय धूमादावतिव्यायापत्तेः पर्व्वतत्वधर्मतावच्छेदकप्रमेयत्वादिविशिष्टप्रकारकज्ञानत्वस्य धर्मितावच्छेदकप्रकारकधर्मिज्ञानविधया पर्व्वतो वहिमात्र वा प्रमेयं वमित्रं बेत्यादिसाध्यसन्देहजनकताया श्रमतिरिक्तवृत्तित्वात् । न च यत्किञ्चिद्धर्च्चितावच्छेदकविशिष्टविशेष्यक बद्रूपविशिष्टप्रकारकज्ञानवं तद्धर्मविशिष्टांश या तद्धर्मितावच्छेदकक साध्यसन्देह जनकता तदमतिरिति तद्रूपविशिष्टत्वं विवक्षणीयं किं कोष्णुपस्थितित्वप्रवेशेनेति वाच्यं । तस्यापि लचणान्तरत्वात् सामान्यतः साध्यसन्देहजनकत्वघटितलक्षणे वैयर्थ्याभावात् द्रव्यं गुण-कर्मान्यत्ववि - शिवादित्यादौ गुण-कर्मान्यत्वमादाय विशिष्टसवादी महेतुरूपेऽतिव्यायापत्ते गुण-कर्मान्यत्वविशिष्टसत्तावान् गुण-कर्षान्यत्वविशिष्टसत्तावानित्याकारकगुण - कर्मान्यत्वविशिष्टसत्ताधर्मितावच्छेदककगुण-कर्मान्यत्वविशिष्टसत्ताप्रकारकज्ञानत्वस्य शाब्दातिरित