________________
वत्वचिन्तामणी
प्रतियोग्यारोपण्य कारणवे हि गुणादौ गुणायन्यत्वविभिष्टमत्त्वाचभावप्रत्ययो न स्यात् तत्प्रतियोगिनः सत्त्वादेरारोपाभावात् किन्तु प्रतियोगितावच्छेदकावच्छिन्नप्रतियोगिताकप्रतियोग्यभाववति प्रतियोगितावच्छेदकप्रकारकप्रतियोगिज्ञानं प्रतियोग्यारोपः स एव कारणं तच्च प्रचतेऽपि अक्षतमेव शौयत्वावच्छिवटङ्गाभाववति गवि प्रशौयत्वप्रकारकटङ्गप्रतीतेः सम्भवात् । अपि चैवमपि गवि प्रशङ्गं नास्तौतिप्रत्ययो मास्तु अश्वे प्रशश्टङ्ग नास्तीति प्रतीतौ न कोपि विरोधः। तत्र स्टङ्गारोपस्यापि सम्भवात् अस्यैव व्यधिकरणधर्मावच्छिवाभावे प्रमाणत्वस्य सुवचत्वादिति कृतं पलवितेन ।
ननु व्यधिकरणधर्मस्य प्रतियोगितावच्छेदकत्वानभ्युपगमे शशटङ्गं नास्तोत्यादौ · कौदृशान्वयबोधः । प्रशौयत्व-प्टङ्गत्वोभयबावच्छिन्नप्रतियोगिताकत्वस्याप्रमिद्धतया तेन सम्बन्धेन प्रभावे अशीयत्वावच्छिन्नश्टङ्गप्रकारकान्वयबोधस्य शशीयत्वांशे भ्रमात्मकस्यासम्भवात् । न च प्रतियोगितामात्रसम्बन्धनाभावे शशौयत्वावच्छिन्नटङ्गस्यान्वयः तादृशव्यवहारस्य मार्वचिकत्वेनातिप्रसङ्गविरहादिति वायं । नत्राद्यर्थेऽभावेऽवयितावच्छेदकावच्छिनप्रतियोगिताकत्वमबन्धेनैव प्रतियोगिनोऽवयस्य व्युत्पन्नवादित्यत आह, 'गति, इति चेति इत्यस्य चेत्यर्थः, गवि शशष्टङ्ग नासीत्यादौ च गोवृत्तिष्टङ्ग भौयत्वाभाववत् शौयत्वं गोत्तिष्टायत्तित्वाभाववदिति वार्थ:(१) ।
(१) प्रष्ट गोत्तित्वाभाववदित्वाद्यन्वयबोध इति ख.
. .
