________________
तत्वचिन्तामगै
साध्यवत्पक्षेऽपि नातियाप्तिः यविषयकवस्थ सिषाधयिषाकालीनमाध्यनिययेऽपि सत्त्वेन प्रतिबन्धकतातिरिकवृत्तित्वात्, तड्यावृत्तप्रतिबन्धकताया विवक्षणादा(१) यादृप्रविशिष्टविषयित्वञ्चान्यायवृत्तिबजानानास्कन्दिताग्रहीताप्रामाण्यकनिश्चयनिष्ठत्वेन विशेषणीयं तेन तस्वेच्छादौ संशयेऽव्याप्यत्तित्वज्ञानास्कन्दितनिश्चये ग्टहौताप्रामायकनिश्चये च . सत्त्वेऽपि नासम्भवः । न चैवं वृक्षः संयोगी द्रयवादित्याद्यव्याप्यवृत्तिमायके संयोगाभावववृक्षादावतिव्याप्तिः अव्याप्यनित्वग्रहानास्कन्दिताग्टहीताप्रामाण्यकनिश्चयनिष्ठतादृशविशिष्टविषयित्वस्याप्यनुमितिप्रतिबन्धकतानतिरिकवृत्तित्वादिति वाथम् । तस्य बाधस्वरूपत्वेन लक्ष्यत्वात् “बाधेऽपक्षधर्माहेतरनेकान्तिको वा” इति प्रवादस्य व्याप्यत्तिमाध्यकबाधपरत्वात् । न च तस्य बाधत्वे मद्धेतोरपि तस्य बाधितत्वापत्तिरिति वाचं। हेलाभासविभाजकतावच्छेदकस्य बाधितत्वस्य तवेष्टत्वात् बाधितत्वव्यवहारनियामके तु निरवच्छिन्नाऽधिकरणतासम्बन्धेन
छिनाभावत्वावच्छिन्नाभावनिछावच्छेदकत्वं तादृशावच्छेदकतानिरूपकतार्क सत् ऋदत्वनिछावच्छेदकताकं यदिघयित्वं तदेव विलक्षणं तस्य च धनुमितिप्रतिबन्धकतानतिरिक्तवृत्तित्वात् न कुत्रापि दोषः।
(१) यादशपक्षे याद्वसाध्यस्य सिद्धिकाले सिपाधयिषा कस्यापि न গান। নায়লা নাইমুগ্ৰ বিৰিৰিষনিদিষযায় নাप्रतिबन्धकताविवक्षणं, प्रतिबन्धकतायां वाटावच साध्यतावच्छेदकाव. छिनप्रकारतानिरूपित-पक्षतावच्छेदकावच्छिन्न विशेष्यताकनिश्चयत्वानच्छिमत्वमिति।
