________________
चिन्तामण
वाच्यं । तथा सति साध्याभाववत्पचादेरप्यदोषलापत्तेः, न हि माध्याभाववत्पचादिविषयक निश्चयत्वेनानुमितिप्रतिबन्धकत्वं विधिस्यानतिरिक्ततया केवलपचादिविषयक ज्ञानादेरपि प्रतिबन्धक - वापत्तेः ।
"
श्रथ यद्विशेय्यक - यत्प्रकारकनिश्चयत्वेनानुमितिप्रतिबन्धकता तद्विशिष्टतत्त्वं दोषत्वं भवति च पचविशेष्यक - साध्याभावप्रकारकनिश्चयत्वेन साधनविशेष्यक - साध्याभाववद्वृत्तित्वप्रकारक निश्चयत्वादिना च प्रतिबन्धकतेति साध्याभाववत्यचः साध्याभावववृत्तिमाधनादिदोषति चेत् । न । प्रतिबन्धकता हि न पचविशेष्यकसाध्याभावप्रकारकनिश्चयत्वेन प्रमेयवान् पच इति ज्ञानेऽपि प्रतिबन्धापत्तेः, न वा साध्याभावत्वरूपेण साध्याभावप्रकारकनिश्चयत्वेन पचे साध्यप्रतियोगिकत्वेन घटाभावाद्यवगाहिभ्रमस्य साध्याभाववरूपेण घटाद्यवगाहिभ्रमस्य चाप्रतिबन्धकत्वापत्तेः किन्तु श्रभावत्वरूपेण यत्किञ्चिद्वस्तुनि साध्यप्रकारकः पचे चाभावत्वरूपेण यत्किञ्चिद्वस्तुप्रकारकोयोनिश्चयः तत्त्वेन तथात्वं । न चैवमपि साध्याभाववान् श्रभाववच पच दूति समूहालम्बन ज्ञानादपि विलक्षणविषयताकतादृशनिश्चयप्रतिबन्धापत्तिरिति वाच्यं । त्वेन(१) प्रतिबन्धकत्वादिति । श्राङ: यद्विषयत्वेनेत्यचानतिरिक्तवृत्तित्वाख्यमवच्छेदकत्वं तृतीयार्थे न तु स्वरूपसम्बन्धविशेषः, पचसाध्यादिविषयत्वञ्च न तथेति नातिप्रसङ्गः, साध्याभावविशिष्टपच्चा
(१) पुरस्पर निरूप्य निरूपकभावापद्मविषयताप्रालि निश्चयत्वेने त्यर्थः ।