________________
हेवाभासाः।
तिपक्षयाराभासत्वात्तहुद्देरप्यनुमितिप्रतिबन्धकत्वम् । यद्यपि बाध-सत्यतिपक्षयोः प्रत्यक्ष-शाब्दज्ञानप्रतिबन्धकत्वान्न लिङ्गाभासत्वं तथापि ज्ञायमानस्याभासस्याच लक्षणं।
सन हेत्वन्तर्भावनाप्रतिबन्धकत्वादिति वाच्यं । यथाकथञ्चित समूहालम्बनज्ञानविषयत्वमादायैव(१) तत्र लक्षणसमन्वयात् । न चैवमनुमितिप्रतिबन्धकसमूहालम्बनबाधादिभ्रमविषयत्वमादाय मद्धेतावष्यतिप्रसङ्ग इति वाच्यं । भ्रमभिन्नत्वरूपयथार्थत्वस्य विशेषणत्वेनैव तदाराणत् । न च तथापि हुदो वहिमान् इत्यनुमितिप्रतिबन्धक-धमभिन्न-दोवद्यभाववान् धूमाभाववांथेतिसमूहालम्बनज्ञानविषयत्वमादाय पर्वतो वद्धिमान् धूमादित्यादौ धमादावतिव्याप्तिरिति वायं। अनुमितिपदस्य विशिष्टप्रचतमाध्यव्याप्यप्रकृतहेतुमान् प्रकृतसाध्यवांश्च प्रकृतपक्ष इत्यनुमितिव्यक्तिपरत्वावश्यकत्वात्, तथाच तत्साध्यव्याप्यतद्धेतुमान् तत्माध्यवांश्च तत्पक्षइत्यनुमितिव्यक्तिप्रतिबन्धकभ्रमभिवज्ञानविषयस्तद्धेतः तस्मिन् पचे तस्मिन् माध्ये दुष्ट इति विशिष्य लक्षणस्य पर्यवसन्नतया न कोऽपि दोषः, धूमव्याप्यवहिमान् धूमांश्च पर्वत इत्यनुमितिप्रतिबन्धकव्यभिचारादिज्ञानविषयस्य धूमस्य पर्वते पचे धूमे साध्ये दुष्टत्वाभावात् द्वितीयतद्धेतपदं, प्रतिबन्धकता च ग्राह्याभाव-तड्याप्यादि
(१) वाभावमान् दो धूमञ्च इति समूहालम्बन ज्ञानविषयत्वमादा. येत्यर्थः।