________________
अवयवः।
व्याप्तेः, अत उपनयाभिधानप्रयोजकजिज्ञासाजन: कवाक्यमुदाहरणम्। एतदेवान्वयव्यतिरकव्याप्तिविषयत्वविशेषितं विशेषलक्षणहयमित्यन्ये। अच च व्यभिचारवारणाय वौसामाहुः । यच च सामानाधिकर
प्रतीतेरिति, वौपया तत्ममभिव्याहतान्यादिपर्देनैव वा अन्यादेरुद्देश्यतावच्छेदकौभूतधमादिव्यापकत्वांशबोधनादिति भावः । 'नापौत्यादि, प्रचोकरीत्या 'वाक्यान्तं प्रकृतन्यायार्थक, तथाच प्रकृतन्यायजन्यज्ञानविषयौभूता या अवयतो व्यतिरेकतो वा व्याप्तिस्तस्याः 'उपनायक' बोधक, यत् 'वचन' अवयवः, 'तत्' उदाहरणमित्यर्थः, 'उपनयाभिधानेति 'उपनयस्य' प्रकृतहेतुकप्रहतमाध्यमियौपयिकव्याप्यवच्छिन्नप्रकृतलिङ्गवत्वेन पक्षबोधकवाक्यस्य, प्रयोजिका या पक्षः माध्यव्याप्यप्रकृतहेतुमान वेत्याकारिका जिज्ञासा तस्याः 'जनक' अनुकूलं यत् 'वाक्यं' अवयवः, 'तत्' उदाहरणमित्यर्थः, एतेन उपनयत्वस्य एकस्याभावे सामान्यलक्षणस्यानुपपत्तिरिति दूषणं प्रत्युक्तं । 'एतदेवेति माध्यान्वयव्याप्तिविशिष्टप्रकृतहेतुमत्पक्षबोधकवाक्याभिधानप्रयोजकजिज्ञासानुकूलावयवत्वं माध्यौयव्यतिरेकयातिविशिष्टप्रकृत हेतमत्पक्षबोधकवाक्याभिधानप्रयोजकजिज्ञामानुकूलावयवत्वञ्चान्वयिनोव्यतिरेकिणश्च क्रमेणोदाहरणदयस्य लक्षणमित्यर्थः, उदाहरणस्य न व्याप्यत्वमर्थः, किन्तु सहचारमाचं, अन्यथा अन्वयव्याप्तेरेव गमकतया व्यतिरेकव्याप्युपन्यासेऽर्थान्तरप्रसङ्गात्, बौमितयत्पददयेन महामसत्व-तदन्यत्वादिविरुद्धरूपाभ्यामधिक
