________________
तचिन्तामयो
नापि प्रकृतानुमितिहेतुलिङ्गपरामर्श परवाक्यजन्यज्ञानविपय व्यात्युपनायकं वचनं तत्, उपनयातित्वदलवैथर्थ्यं, धूमवान् धूमव्यापकवक्रिमान् पर्वतत्वादित्यादिखलीयप्रतिज्ञावाक्येऽतिव्याप्तिवारकत्वात्, यत्पदवीच्या सहकारेण व्यापकत्वावगाहिबोधजनकावयवत्वं समुदितार्थः इत्यपि कश्चित्, 'सामान्यलक्षणे' श्रन्वय-व्यतिरेकिसाधारणलचणे, 'साध्येत्यादि साध्ये साधनस्य erest व्यापकत्वं, एवमग्रेऽपि तथाच वौसालभ्यसाधनव्यापकत्वबोधकावयवत्वं श्रश्वय्युदाहरणत्वं वौसालभ्यसाध्याभावव्यापकत्वबोधकावयवत्वं व्यतिरेक्युदाहरणत्वं, उपनया देव्युदासाय वौसालभ्येति वेशेषणमिति भाव: ।
केचित्तु 'माध्येत्यादि, 'सम्बन्धपदं सामानाधिककरणार्थंक, तथाचान्वयव्याप्तितात्पर्य्यकसाध्य-साधनसामानाधिकरण्यबोधकावय
०४२
वत्वं श्रन्वय्युदाहरणत्वं व्यतिरेकव्याप्तितात्पर्य्यकसाध्याभावसाधनाभावसामानाधिकरष्यबोधकावयवत्वं व्यतिरेक्युदाहरणत्वं, पचधर्मतातात्पर्य्यकोपनयादेः सामानाधिकरण्यबोधकत्वेऽपि व्याप्तितात्पर्य्यकत्वाभावादेव वारणमित्याजः । तत्र साधीय:, श्रन्वयव्याप्तितात्पर्य्यकावयवत्वस्यैव सम्यक्त्वेनेतरांशवैयर्थ्यात् ।
प्राचीनमतं निरस्यति, 'न्यायेत्यादि न्यायावयवत्वे सति — दृष्टान्तवचनं' यथापदार्थान्वयिस्वार्थबोधकनामोत्तर प्रथमान्तलं, तेनान्वयिनोव्यतिरेकिण्व द्वयोर्दृष्टान्तयो: (१) संग्रहः, 'दृष्टान्नेति दृष्टान्तशून्योदाहरणेऽव्याप्तिः, 'इत्येव' इत्यत एव 'व्याप्ति
(१) योदाहरणयोरिति क० ।
