________________
088
तवचिन्तामणौ ग्यादेव व्याप्तिस्तत्र न वीसा केवलापयिन्यभेदानुमाने च वौसायामपि व्यभिचारतादवस्थामिति तु वयं, वौसा च यत्पदं न तु तत्पदेऽपि विरूपोपस्थितयोरपि तत्पदेन परामर्शडुद्धिस्थवाचकत्वादिति न व्युत्पत्तिविरोधः, यथा “यद्यत् पापं प्रतिजहि जगन्नाथ
रणदयोपस्थितौ अन्वयतोव्यतिरेकतश्च सहचारद्वयोरेव तादृशाधिकरणत्वान्तर्भावेन व्यभिचारशहानिवृत्तिद्वारा गमकतौपयिकत्वेन तदुपन्यासेऽर्थान्तरस्यायोगात्। यो यो धूमवान् स वहिमानित्यादौ महानसं तद्भिन्नञ्च धूमवत् महानसं तद्भिनञ्च वनिमदित्यादिक्रमेणैवान्वयबोधादित्याचार्याणं मतमुपन्यस्यति, 'पत्र चेति, व्यभिचारबारणय' तज्ज्ञानवारणय इत्यर्थः, तथाच उदाहरणवमात् महानसे तदन्यस्मिंश्च मामानाधिकरण्यभानेन व्यभिचारचानाभावात् मानसोव्याप्तिग्रह इत्यर्थः, समानविषयत्वेन विरोधित्वमित्याशयः । 'बाहुरित्यनेन सूचितमखरसवौज खयमेव प्रकाशयति, 'यत्र चेति, 'चः' वर्थः, 'याप्तिः' व्यभिचारविरहः, 'न वोमेति स्थादिति शेषः, कुन न वौसा अहणैया इत्यतः 'केवलेति तथाचेदं प्रमेयं द्रव्याभिन्न वा गगनत्वादित्यादौ तमति साध्यव्यभिचारासम्भवात् तबत्योदाहरणे वौसाप्रवेशोव्यर्थः सादनांकन्तु गमकतोपयुक्रस्य व्यापकत्वस्य बोधकत्वेनेव तत्मार्थक्यं, "उदाहरणेन धमव्यापकता वहेरेवोपदर्यते” इति परामर्शयन्थे