________________
तत्त्वचिन्तामणौ
यभिचारिमाचेऽतिव्याप्तेरिति रेत्। न । तबदवृत्तिलपदेन तदबिष्टनत्मजातीयव्याप्यरत्त्यभावप्रतियोगित्वस्य विवक्षणात्, इत्थञ्च वहिमान् धूमादित्यादौ व्यधिकरणधर्मावच्छिन्त्रवड्याधभाववति पर्वतादौ तत्मजातीयस्य धूमायधिकरणधर्मावच्छिन्नाभावस्य सत्त्वाबासम्भवः, धूमवान् वहेरित्यादौ च तादृशोभयाभाववदभावोव्यभिचारनिरूपकतत्तदधिकरणव्यत्यत्तित्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकतत्तदधिकरणव्यक्त्यवृत्त्यभावः तदधिकरणे तत्तदधिकरणव्यको नत्तत्मजातीयस्य वयादेरभावस्थामत्त्वान्नातिव्याप्तिः । साजात्यञ्च न यथाकञ्चिद्रूपेण व्यावर्तकत्वाभावात्, नापि खसमानाधिकरणध
विच्छिन्नप्रतियोगिताकत्व-खासमानाधिकरणधर्मावच्छित्रप्रतियोगिताकत्वान्यतररूपेण अभावभेदेन प्रतियोगिताया भिन्नत्वात् साध्याभावनिष्ठसमानाधिकरणधर्मावच्छिवप्रतियोगिताकबादेहत्वभावावृत्तित्वादसम्भवापत्तः, किन्तु खव्यधिकरणधर्मावच्छित्रप्रतियोगिताकान्यतमत्व-खव्यधिकरणधर्मावच्छिनप्रतियोगिताकभेदकूटवत्त्वान्यतररूपेण(), खपदद्वयं प्रतियोगितापरं, धूमवान् वळेरित्यादौ व्यभिचारनिरूपकतत्तदधिकरणव्यक्त्यवत्तिमामान्याभावाधिकरणे तत्तदधिकरणव्यकावपि तत्तत्मजातीयस्य वयादेशिष्यव्यासज्यवृत्तिधर्मावच्छिन्नाभावस्य समवायादिसम्बन्धावच्छित्रीभावस्य च सत्वादतिव्याप्तितादवस्थ्यमतो व्याप्यमित्वमभावविशेषणं, व्याय
(१) 'खव्यधिकरणधम्मावच्छिनप्रतियोगिताकभेदकूटवत्वं' खव्यधिकरगधम्मावच्छिन्नप्रतियोगिताकायोयोऽभावस्तत्तइक्तित्वावच्छिन्न प्रतियोगिताकभेदकूटवत्त्वमित्यर्थः। .