________________
पथापालन
रचते तथाहि रहे देवदत्तस्याभाव इति प्रत्यक्ष देवदत्तं पद्यर्थचाभावसम्बन्ध प्रतियोगित्वलक्षणं गोचरयति सम्बन्ध ज्ञानस्य सम्बन्धिदयविषयत्वात्, प्रतियोगिमा सममभावस्य सम्बन्धान्तराभावात् गृहनिष्ठाभावप्रतियोगित्वे च प्रत्यक्षापस्थिते स्मृतव्याप्तिवैशिष्ट्यमणि प्रत्यक्षेण सुग्रहम् । न च देवदत्तविशेष्यकं वहिःसत्वव्याप्यगृहनिष्ठाभावप्रतियोगित्वज्ञानं नास्तीति वाच्यं। पक्षत्तिलिङ्गपरामर्शमावस्थानुमितिजनकत्वात् - धिकस्य गौरवपराहतत्वात् । अथवा अनतिप्रसतसाह
तेनाप्यर्थापत्यमभ्युपगमादिति । ननु देवदत्तप्रतियोगिकोऽभावइति प्रत्यक्षस्य देवदत्तविषयकत्वे मामाभावः देवदत्तं साक्षास्करीमौत्यनुव्यवमायाभावात् अभावं साक्षात्करोमौत्यनुव्यवसायान् किन्तु नव्यवहितपूर्ववर्तिस्मरणस्यैव देवदत्तोविषय इत्यत आह, 'सम्बन्धशानयेति सम्बन्धिदयोपखितौ सत्यां सम्बन्धप्रत्यक्षस्येत्यर्थः, अन्यथा संयोगो नास्तीत्यादिशाब्दादिजाने तदुपनयवशात् संयोगवदिति प्रत्यचे गुण इति प्रत्यचे च व्यभिचारापत्तेरिति ध्येयं । नवं देवदक्तं न पश्यामि किन्तु तदभावं गेहे इत्यनुव्यवसायः कथं मारते इति वाच्च। तस्य लौकिकविषयत्वाभावविषयकत्वादिति भावः। मनु मसान्धप्रत्यक्ष एव सम्बन्धिदयं विषयः प्रतियोगिलनु न प्रतियोग्यभावयोः समन्ध इत्यत शाह, 'प्रमियोगिनेति, 'सम्बन्धाताराभाया
86
