________________
सत्वचिन्तामणी
सत्त्वपरम्परासाधके सामान्यतादृष्टे लाघवात् । न च सामान्यतादृष्टावतार रवाच नास्तीति वाच्यम्। अनिहारिकबाधप्राप्ती होकबाधानुकूलकल्पनायां विनिगमकस्तो भवति, न चैकबाधप्राप्तिः सामान्यतादृष्टंविना । किञ्च विरोधनानानन्तरमेकमप्रमाणमिति यदि धौर्नास्ति तदा प्रामाण्यसंशयो न स्यात् न स्याच्च जीवनसंशयः इयोरपि जीवनमरणनिश्चायकत्वात्। अथैकमनयोरप्रमाणमिति ज्ञानं जनयित्वा सामान्यतादृष्टस्य
वहिःसत्त्वस्यैव ग्टहान्यावृत्तित्वाभावत्वादिति देवदत्ते तनिश्चयस्यावस्यकत्वादिति भावः । 'बाधानन्तरं' अप्रमावनिश्चयानन्तरं, 'तत्' देवदत्ते वहिःसत्त्वज्ञान। 'टहनियमेति सहान्यावृत्तित्वसंशये इत्यर्थः, जीवित्वसंभयकालोत्पत्रप्रामाण्यसंशयाहितग्टहान्यावृत्तित्वसंशयात्मककोटिइयोपस्थितिमत्त्वादिति भावः । 'अर्थापत्तेर्बसवत्वादिति अर्थापत्तिजनकीभूतस्य जीवित्वसंशयस्थ महान्यावृत्तित्वसंग प्रतिबन्धकवादित्यर्थः, अलौकिकप्रत्यक्षमामय्या मानमसामय्याः सर्वतो बलवत्त्वात् ग्रहान्यावृत्तित्वनिश्चयस्याप्रमावयहसम्भवादिति भावः । 'जीवनबाध रति जीवित्वनिश्चयस्याप्रमाण्ये इत्यर्थः, 'तषियमेति प्रतवर्षजीवौ देवदत्तोग्टहएवेति निर्णयाप्रमावस्यावश्यकत्वादित्यर्थः, 'कल्पनीयप्रमाणभाव इति कल्पनौयामितिजनकताकेत्यर्थः, 'टहमियमग्राहकद्वारेति सहान्यावृत्तित्वनिश्चयस्य प्रामाण्यद्वारेत्यर्थः,
