________________
केवनयविरेक्यनुमान।
व्यातिरिक्तद्रव्यत्तित्वं प्रसिद्धमिच्छायाः साध्यते संशयप्रसिद्धमपि साध्यं व्यतिरेकादिनिरूपकं साध्यज्ञानमावस्य कारणत्वात् । न चैवं संशयादेव पक्षे साध्यसिद्धेव्यतिरेकिवैयर्थ्य, निश्चयाथ तत्प्रवृत्तरिति । मैवं । संशयेन साध्यप्रसिद्धावपि तव्यतिरेकनिश्चयासम्भवात् साध्यव्यतिरेक-तयाप्तिनिश्चयस्य साध्यनिश्चयसाध्यत्वात् साध्यसन्देहे तद्यतिरेकादिसंशयावश्यम्भावात्। किस संशयोपस्थितसाध्यस्य व्यतिरेकिनिरूपणं न योग्यानुपलम्भात् साध्यनिश्चयं विना योग्यानुपलम्भासम्भवात्। नापि व्यापकाभावात्, साध्यनिश्चयं विना तद्यापकत्वनिश्चयाभावात्। न च यदीच्छा अष्टद्रव्यातिरिक्तद्रव्या
वसिद्धौ संसार्यात्मत्वे हेतोय॑तिरेकनिर्णयेन व्यभिचारसन्देहाभावादिति भावः । 'अनुमित इति गुणत्वेनेति शेषः, 'आश्रितवादौति श्राश्रयत्वादौत्यर्थः, 'द्रव्योपस्थितिरिति, तवृत्तित्वञ्च इच्छायां द्रव्यत्वे च प्रतौतमेवेति भावः। नन्वष्टद्रव्यातिरिक्तद्रव्याश्रितत्वेन माध्यतावच्छेदकप्रकारेण यथोकसंभयान प्रसिद्धिः प्रसिद्धौ वा স্বাগনাৰঞ্জাম নিয়াঘমাল বিলা রূঘ অনিव्याप्तिग्रहः तस्य माध्यतावच्छेदकांगे विशिष्टवैशिष्यबोधरूपत्वादित्यस्वरसादाह, 'अथ वेति, ननु कोटितावच्छेदकप्रकारेण कोटिप्रसिधभावात् कथमयं संशयः तत्प्रसिद्धौ च तत एवानुमानसम्भवे
