________________
तत्त्वचिन्तामणौ संयोगावच्छेद्या जन्यविभुविशेषगुणधारतात्वात् वावादिसंयोगाद्यवच्छेद्यशब्दाधारत्ववदिति सामान्यतः सिद्धमिच्छाधारताघटकेच्छासमवायिकारणद्रव्यसंयोगवत्वं सात्मकत्वम्, अत एव ज्ञानसमानाधिकरणज्ञानकारणीभूतसंयोगाश्रयकार्यत्वं वा सात्मकत्वं स्वशरौरे प्राणादिमत्त्वस्य इच्छादिमत्त्वस्य च चेष्टावयवोपचया
माध्यं नोक्तानुमानात् प्रसिद्धमिति वायं। तदनन्तरं मनसा तथा प्रसिद्धेः। 'यदेति, इच्छाधारतायाः परौरे व्याप्यवृत्तेर्न महत्मयोगोऽवच्छेदक इत्यतः 'प्रात्मनौति, ‘महत्संयोगेति, ‘महत्पदं मनोयोगावच्छेद्यत्वेनार्थान्तरवारणय, ईश्वरज्ञानादेाप्यवृत्तेराधारताया वारणाय 'जन्येति, रूपाद्याधारतावारणाय “विविति, आत्मवृत्तिद्वित्वाद्याधारतावारणाय 'विशेषेति, प्राधारता च समवायावच्छिन्ना विवक्षिता नातः शरौरवृत्तीच्छाद्याधारतायां व्यभिचार इति मन्तव्यं, 'सामान्यत इति सिद्धसाधनशङ्कावारणाय, 'इच्छाधारतेति 'इच्छाधारताघटकः' इच्छाधारतावच्छेदकः य इच्छासमवायिव्यनिरूपितसंयोगस्तदत्वमित्यर्थः, श्रात्मन्यतिप्रसनः वारणय निरूपितेत्यन्तं, स्वनिरूपितसंयोगवत्त्वञ्च स्वस्मिन्नास्तौति भावः । अत्रापि माध्यतावच्छेदकप्रकारेण प्रसिद्धिर्मनसा द्रष्टव्या। 'अत एवेति जानाधारता महत्मयोगावच्छेद्या गरौरवत्त्वात् स च महत्संयोगो ज्ञानममानाधिकरण: तत्तदृत्त्यवच्छेदकत्वात् ज्ञानकारणञ्च अनन्यथासिद्धात्रय-यतिरेकात् तदाश्रयोमहान्कार्यः श्रात्मसंयो
