________________
परामर्शः ।
५११
चाचापि व्याप्तिस्मरणं स्मृतव्याप्तेः पक्षटत्तिधूमे सम् एकैव हि सा व्याप्तिः तयेोरसंसर्गग्रह। धूमत्वविशेष
तथाच तत्रोक्तनियमस्य व्यभिचारो दुबीर एवेति भावः । 'यो यच विशिष्येत्याद्युक्रनियमस्य व्यभिचारं वारयितुं पक्षीयसाध्यप्रत्यक्षसामग्रौं विनापि व्याप्तेर्लोकिकप्रत्यचमुपपादयति, 'उच्यत इति, 'तस्येति विशेषणस्य विशेष्ये सम्बन्ध इत्यर्थः, एतच्च विशेषण - विशेष्यसम्बन्धांशे लौकिकप्रत्यचाभिप्रायेण तत्र विषयविधया तस्य हेतुत्वात्, ‘विशेषदर्शनमिति, ददञ्च विपरीतज्ञानोत्तरप्रत्यचे उपयुज्यते, 'विशेषणेति विशेषण- विशेष्याभ्यां इन्द्रियलौकिकसन्निकर्ष दूत्यर्थः, 'विशिटप्रत्यचकारणं' विशिष्टलौकिकप्रत्यचकारणं । ननु पर्व्वतौयधूमनिष्ठव्याप्तेः पूर्वमननुभूतत्वेन महानसोयधूमव्याप्तेरेव स्मृतत्वान्न तस्याः पर्व - तोयधूमे सत्वं व्याप्तेः सामानाधिकरण्यात्मकतया प्रतिव्यक्तिभिन्नत्वादित्यत श्रह, 'एकैव हौति, व्याप्तेर्धूमत्वादिरूपत्वादिति भावः । यद्यपि व्याप्तेः प्रतिव्यक्तिभिन्नसाध्य सामानाधिकरण्यरूपत्वेऽपि म क्षतिः सामान्यतो वहि-धूमसामानाधिकरण्यत्वेन ग्टहीतानां क लमासानाधिकरण्यानां तथैव स्मरणसम्भवात्, तथापि व्याप्तेर्व्वनिसामानाधिकरण्यरूपत्वेन पर्व्वतौयधूमनिष्ठपर्व्वतौयवह्निसामानाधि करण्यस्य पर्व्वतौयवहि तदधिकरणघटितया पर्वतीयव प्रत्यक्षसामग्री विना न पर्वतीयधूमे वहिव्याप्तेर्लेौकिकप्रत्यचसम्भवः, वसिमानाधिकरण्कृतिधूमत्वरूपत्वे तु पर्वतीयवमित्य सामग्र विनापि महानसौयादियत्किञ्चिदमित्यचसामग्रौत एव पर्व्वतीय
65
