________________
बातिवादः।
.
वस्थाप्यापत्तेः कालिकसम्बन्धावचित्रमाध्याभावश्य विशेषताविशेषण सम्बन्धेन योऽभावस्तस्थापि माध्यरूपतया कालिकसम्बन्धवविशेषणताविशेषोऽपि माध्यीयप्रतियोगितावच्छेदकसम्बन्धस्तन सम्बन्धेनात्मत्वप्रकारकप्रमाविशेष्यत्वरूपसाध्याभाववति प्रात्मनि हेतोरात्मत्वस्य वृत्तः(९) । प्रतियोगितावच्छेदकवत् प्रतियोग्यपि अन्योन्याभावाभावः(२) तेन तादात्मसम्बन्धेन माध्यतायां माध्यतावच्छेदकसम्म
मेव तादृशकालिक-खरूपामयसम्बन्धेन साध्याभावाधिकरणत्वात् उक्तस्थले तु तादृशोभयसम्बन्धेन साध्याभावाधिकरणत्वाप्रसिद्ध्या अव्याप्तिः सम्भवति इत्युभयाथाप्तिदानार्थं वात्मत्वप्रकारकप्रमाविशेष्यत्वाभावसाध्यकानुसरणं ।
(१) पत्र साध्याभावः साध्यतावच्छेदकावच्छिनप्रतियोगिताको बाध्यः, एवल्लाभायैव साध्यपदमिति भावः । तेन पूर्वक्षणात्तित्वविशिडसाध्याभाववृत्तिपूर्वक्षणवृत्तित्वविशिष्टसाध्याभावाभावरूपसाध्यीयप्रतियोगितावच्छेदकीभूतखरूपसम्बन्धेन साध्याभाववति हेतावृत्तित्वेऽपि पूर्वोक्तस्थले नाव्याप्तिः। न च कपिसंयोग्येतत्त्वादित्यत्राव्याप्तिवारणाय निरवच्छिन्नसाध्याभावाधिकरणत्वे निवेशयितव्ये कालिकसम्बन्धेन निरवच्छिन्नसाध्याभावाधिकरणत्वाप्रसिौवोक्तविशेषणदानेऽपि उक्तस्थले पयामेरपरीहारेख वादृशस्थले अव्याप्तिवारणाय तत्ववेशोऽनुचित इति वाच्छं। बन्योन्या. मावस्य कालिकसम्बन्धेन योऽभावः तस्य विशेषणताविशेषसम्बन्धेन साध. तायां चात्मत्वादिहेतावश्यायापत्तो, बन्योन्याभावरूपसाध्याभावस्य पान लिकसम्बन्धेन व्याप्यत्तितया निरवरिमसाध्याभावाधिकरवत्वप्रविड्या उक्तविशेषणदाने बचाव्याप्तिपरीहारः सम्भवत्येवेति भावः ।
(२) बर्थतत्वाकये घटमिन्नं कपालत्वादिवत्राथामिः वाशसमवायसम्बन्धेन घटखरूपसाध्याभावाधिकरणे कपाने हेतोरत्तरिति चेत्, क,