________________
800
परामर्शः। कथं स धूमावहिव्याप्य इति व्यवहारः तदानी तड्याप्यत्वानुभावकाभावादिति वाच्यं। तव स्मृतधूमे धूमत्वेन वहिव्याप्यत्वानुमानात्। नच तन्मते धूमत्वेन. व्याप्त्यनु
न्यायनये स्वरूपासिद्धिः कालवेन कार्यत्वेन द्रव्यत्वेन जन्यसत्त्वेन कार्य-कारणभावमादाय चक्षुरादेरपि त्वगादिप्रमाणन्तरजन्यवाचादिवृत्तिकार्यताप्रतियोगिककारणताश्रयत्वात् दृष्टान्तामिद्धिश्चातः तद्वारणय प्रत्यक्षत्वव्याप्यजात्यवच्छिन्नत्वं महकारिताघटककार्यताविशेषणं, प्रत्यक्षत्वव्याप्यत्वच्च प्रत्यक्षनिष्ठान्योन्याभावप्रतियोगितावचकत्वे मति प्रत्यक्षवृत्तित्वं, तेन पक्षौभूतव्याप्तिस्मरणदेरपि परमर्श-पक्षताद्यात्मकनिरुतखभिन्नप्रमाणजन्यवृत्त्यनुमितित्वावच्छि
कार्यतानिरूपितकारणताश्रयत्वेऽपि न स्वरूपासिद्धिः, स्वभित्रप्रमाणत्वघटकानुभवत्वव्याप्यजात्यवच्छिन्नत्वं वा तादृशजातिपर्याप्तावच्छेदकताकत्वं वक्तव्यं परामर्शादेः कार्य्यता न तथा, एवञ्च प्रत्यक्षवृत्तित्वं नोपादेयं किन्तु तादृशजात्यवच्छिन्नत्वं मुख्यविशेष्यविधया समवायसम्बन्धेन तादृशजात्यवच्छिन्नत्वं वक्रव्यं ५) तेन व्याप्ति
(१) मुख्य विशेष्यविधया अवच्छेदकत्वं इत्यस्य कार्य्यताज्ञानीयमुख्यविशे
व्यतानिरूपितप्रकारतासमानाधिकरणावच्छेदकत्वं इत्यर्थः, चाक्षर्ष चक्षुः कार्यामित्याकारक-का-ताज्ञानीय-मुख्य विशेष्यवानिरूपित-प्रकारतासमानाधिकरणावच्छेदकत्वं चाक्षुषत्वादावेव वर्तते, तथा धूम
60
