________________
१९.. तत्त्वचिन्तामणौ वृत्य प्रतियोगिताविशेषणं, तादृशसम्बन्धश्च वकिमान् धूमादित्यादिभावमाध्यकस्थले विशेषणताविशेषएव, घटवाभाववान् पटवादित्याधभावसाध्यकस्थले तु समवायादिरेव, समवाय-विषयिबादिसम्बन्धेन(१) प्रमेयादिमायके ज्ञानत्वादिहेतौ माध्यतावच्छेदकसमवायादिसम्बन्धावच्छिनप्रमेयाद्यभावस्य कालिकादिसम्बन्धेन योभावः सोऽपि प्रमेयतया माध्यान्तर्गतस्तदीयप्रतियोगितावच्छेदककालिकादिसम्बन्धेन माध्याभावाधिकरणे ज्ञानत्वादेर्वृत्तेरव्याप्तिवारणाय सामान्यपदोपादानं, माध्यमामान्यौयत्वञ्च यावत्माध्यनिरूपितत्वं वानिरूपकमाध्यकभिन्नत्वमिति यावत् । अस्यैकोक्तिमात्रतया गौरवस्थादोषत्वात् कारणतावच्छेदके च भावसाध्यकस्थले
वर्तमानत्वादव्याप्तिः । न च साध्याभावाधिकरणत्वमभावीयविशेषणताविशेषेण विवक्षितमिति वाच्यम् । तथा सति घटत्वात्यन्ताभाववान् धटान्योन्याभाववान् का पठत्वादित्यादौ साध्याभावस्य घटत्वादेविशेषणताविशेषसम्बन्धेनाधिकरणत्वापसिया अव्याप्तिरिति चेत् । न । साध्यतावच्छे. दकसम्बन्धावच्छिन्नसाध्याभाववृत्तिसाध्यसामान्योयप्रतियोगितावच्छेदकसम्बधेन साध्याभावाधिकरणलस्य विवक्षितत्वादिति ख ग ।
(१) साध्यतावच्छेदकसम्बन्धेन वृत्तिमत्साध्यीयप्रतियोगिताविवक्षणेसमवायसम्बन्धेन प्रामेयसाध्यकहेतौ अव्याप्तिवारणं सम्भवति पतः विधयित्वसम्बन्धानुसरणमिति भावः।
(२) अत्रानुगमस्तु साध्यतावच्छेएकसमानाधिकरणभेदप्रतियोगितानवछेदकत्वं भेदप्रतियोगितावच्छेदकत्वञ्च निरूपकृत्वसम्बन्धावच्छिन्नं ग्राह्य