________________
उपाधिवादः।
३७१
रिति। तन्न। अनुमितिप्रतिबन्धकज्ञानविषयतावच्छे
जलवादौ नातिव्याप्तिरिति न कोपि दोषः। लक्ष्यतावच्छेदकमुक्का लक्षणमाइ, 'म च धर्म इति, 'यस्थाभावादिति पूर्ववड्याख्येयं । लक्ष्यतावच्छेदक लक्षणञ्च अयोगोलकं धूमवदरित्यत्र पाईन्धने योजयति, 'यथेति, ‘यावर्त्तते हौति, 'हि' यस्मात्, तद्द्यावृत्त्या सह पक्षीभूतेऽयोगोलके माधनाधिकरणे धूमवत्वं व्यावर्त्तते धूमाभावो वर्त्तते इति योजना, तेन लक्ष्यतावच्छेदकं योजितं । ननु तथापि व्याप्यत्वगर्भतया लक्षणं तत्राव्याप्तमेव तदभावाधिकरणे पक्षीभूतेऽयोगोलके पक्षवृत्तिधर्मस्य विशेषणस्य सत्त्वेन तदिशिष्टमाध्याभावासत्त्वादित्यतवाह, 'श्रतएवेति, अर्थस्तु पूर्ववत् । ननु तथापि ध्वंसो न नित्यो जन्यत्वादित्यत्र माधनावच्छिन्नमाध्यव्यापके भावत्वे वायुर्वहिरिन्द्रियप्रत्यक्षः प्रत्यक्षस्पर्णाश्रयत्वादित्यत्र द्रव्यत्वखरूपपक्षधर्मावच्छिन्नमाध्यव्यापके उद्भूतरूपवत्वे च लक्ष्यतावच्छेदकस्याव्याप्तिः तदुभयत्र पक्षे शुद्धसाध्याभावसत्त्वे मानाभावादित्यत आह, “एवमिति, अर्थस्तु पूर्ववत् । 'तथाचेति, ‘माध्याभावसियेति सहाथै हतीया, 'माध्यमाधनेति साधनविशिष्टसाध्याभावग्रहो भवतीत्यर्थः, अतो लक्ष्यतावच्छेदकस्य न तत्राव्याप्तिरिति शेषः । 'माध्याव्यावर्तकत्वादिति पर्छ माध्याभावासमानाधिकरणत्वादित्यर्थः, 'खव्याघातत्वञ्च पूर्वनिरुक्तमेवेत्याः ।
अन्ये तु 'ययावृत्त्येत्यत्र पूरणं विनैव सर्वं ग्रन्थं सम्यक् योजयन्ति, तथाहि यस्य हेतोर्ययावृत्त्या हेतुना 'साधनस्य माध्यं निवर्त्तते'