________________
[ १९६]
थोपाधिवादसिद्धान्तः।
अवाच्यते यद्यभिचारित्वेन साधनस्य साध्यव्यभिचारित्वंस उपाधिः, लक्षणन्तु पर्यवसितसाध्यव्यापकत्वे सति साधनाव्यापकत्वं, यहावच्छेदेन साध्यं प्रसिहं
अथोपाधिवादसिद्धान्तरहस्यं । प्रथमतो सध्यतानियामक सध्यतावच्छेकं निर्वकि, 'यदिति, अस्य पक्षणरूपत्वे 'लक्षणवित्यग्रिमग्रन्धासङ्गतः । यद्यभिचारित्वेनेत्यत्र वैशिर्ष बतौयार्थः, अन्वयथास्य साध्यव्यभिचारित्वेन, तथाच ययभिशारित्वविशिष्टं माध्ययभिचारित्वं 'साधनस्य' माधनवृत्तः, स उपाधिरिति यथाश्रुतोऽर्थः, वैशिष्यञ्च विशेषणताविशेषसम्बन्धेनैकाधिकरणवृत्तित्वं, वायुः प्रत्यक्षः प्रत्यक्षस्पीश्रयत्वात् प्रमेयत्वादेत्यादौ विशिष्टसाध्यव्यापकोपाधौना उद्भूतरूपवत्त्वादीनां व्यभिचारिलेन विशिष्टं माध्यव्यभिचारित्वमपि माधनवृत्ति भवत्येवेति न तचाव्याप्तिः, वकिमान् धूमात् द्रव्यं पृथिवौत्वादित्यादिमद्धेतौ माध्यव्यापके वहिमामयीमत्त्व-गुणवत्त्वादावतिव्याप्तिवारणाय साधनवृत्तिमप्रवेशः, माधनपदश्च माधनतावच्छेदकावच्छित्राधिकरणत्वपरं, तेन न द्रव्यं विशिष्टमायादित्यादौ विभिष्टस्यानतिरिकत्वेऽपि गुणववादावतियाप्तिः, वहिमान् धूमात् द्रव्यं पृथिवीत्वादित्यादिगतौ माध्यव्याप्यस्य महानसत्व-घटबादेवारणाय साध्यव्यभिचा
