________________
उपाधिवादा।
२९
णानधिकरणत्वमिति वदन्ति तव। साधन-पक्षधर्मावच्छिन्नसाध्यव्यापकोपाध्यव्याप्तेः। न च तयारनपा
तथाचात्र प्रतियोगित्वं न स्वरूपसम्बन्धविशेषः किन्तु अभावाधिकरणवृत्तित्वं, अतो न द्रव्यं सत्त्वात् गुणः सत्त्वादित्यादौ संयोगतदभावयोरव्याप्यतिव्याप्यवकाश इति भाव इत्याहुः । तदसत् । तादृशप्रतियोगिलं यापकतादलमात्रे विवक्ष्यते माधनाव्यापकत्वदलमात्रे वा उभयदल एव वा, प्राधे माध्यवबिष्ठाभावाधिकरणवृत्तिभिनत्वं माध्यव्यापकत्वं फलितं तथाच वह्निमान् धूमादित्यादिसद्धेतावपि माधनाव्यापके घटादावतिव्याप्तिः तस्यापि साध्यवनिष्ठजलवाद्यभावाधिकरणवृत्तितया माध्यव्यापकत्वात्, द्वितीये साधनवनिष्ठाभावाधिकरणावृत्तित्वं माधनाव्यापकत्वं फलितं तथाचासम्भवः धमवान् वक्रेरित्यादावयोगोलकान्यत्वादेरपि साधनवनिष्ठजस्लवाद्यभावाधिकरणवृत्तितया साधनाव्यापकत्वविरहात्, अतएव न हतीयोऽपि। मच माध्यवनिष्ठखाभावाधिकरणावृत्तियद्यत्तदन्यत्वं माध्यव्यापकत्वं विवक्षितमिति वाच्यं। अव्यापकत्वदले प्रतियोगित्वस्य स्वरूपसम्बन्धविशेषरूपत्वे द्रयं पृथिवौत्वादित्यादौ संयोगादौ अतिव्याप्तिः, यदिच साधनाव्यापकत्वमपि माधनवनिष्ठखाभावाधिकरणरत्तित्वं तदा द्रव्यं सत्त्वादित्यादौ संयोगादौ अव्याप्तिः तस्य सत्तावनिष्ठखाभावाधिकरणद्रव्यदृत्तितया साधनाव्यापकत्वविरहात् । न च माधव्यापकत्वं माध्यवरिष्ठस्वाभावाधिकरणावृत्तिभिन्नत्वं, साधनाव्यापकत्वञ्च साधनवविष्ठयत्किञ्चिदभावाधिकरणवृत्तित्वं श्रतो न द्रव्यं सत्त्वा