________________
सामान्यनदया।
२५
तादिबलादपूर्वव्यक्तिलाभोऽनुमाने तु पक्षधर्माताबलात्) धूमावहिव्याप्य इत्यनुभवो न तु सर्बोधूमो- . वहिव्याप्य इति येन सर्वभानार्थ तस्वीकारः।
मविकष्टगोव्यक्तिविशेष्यकपरामर्शादेव व्यत्यन्तरेवपि अनुमितिरिति वार्थ । तथा मति द्रव्यत्वरूपेण पर्वते वहिव्याप्यवत्ताज्ञानात् जलेऽपि वयनुमित्यापत्त्यान्यथाख्यात्यापत्तेः । किच सामान्यलक्षणायाः प्रत्यासत्तित्वानन्धुपगमे यस्य पुरुषस्थानुमानादिना गोवादिमा मकलगवाननुभवः तत्पुरुषस्य गोपदश्रवणानन्तरं दौपानारोयगवादेरम्वयबोधो न स्यात् तद्गोचरसंस्काराभावेन गोपदात् तस्य स्मरणसम्भवात्, मामान्यलक्षणाभ्युपगमे तु मनिष्टगोव्यक्तिषु द्वितीयादिविशिष्टप्रत्यक्षदशायामेव गोत्वसामान्यलक्षणप्रत्यासत्त्या सकलगवानुभवेन सकलगोगोचरसंस्कारसम्भव इत्यत आह; गवादिपदेवपीति गवादिपदोच्चारणेबपौत्यर्थः, जायमानानामिति भेषः, 'प्रत्यनुभवेति शक्तिशानेत्यर्थः, 'तत्स्मरणेति तस्मात् स्मरणमिति व्युत्पत्या तब्जन्यपदार्थस्मरणेत्यर्थः, यथाश्रुते प्रत्यनुभव-भक्तिमारभयोः पृथगहेतुतया पृथक् तदुत्कीर्तनस्यामङ्गतत्वापत्तेः स्मरणानुभवयोरपि समानप्रकारकत्वेनैव हेतु-हेतुमदावे स्मृतेरग्टहौतयाहित्वेन प्रामाण्यापत्तेच। 'एकप्रकारकत्वेनेति गवादिपदस्य जातावेव शकतया गोपदविशेष्यकशक्तिसंसर्गक-गोत्वप्रकारकज्ञानं गोलप्रकारक-गोविशेष्यकसमवायसंसर्गकम्मरणे हेतुः समवायसंसर्गक(१) पक्षधर्मातावशादिति ख.।