________________
तत्त्वचिन्तामणौ
जायमाने योगजधर्मजन्यतत्प्रकारकप्रत्यक्षे व्यभिचार इति वाच्यं । योगजधर्मजन्यतावच्छेदकतत्तनात्यवच्छिन्नान्यत्वेन प्रत्यक्षादिविशेषणत्। न चैवं तत्प्रकारकप्रत्यक्ष एव तज्ज्ञानस्य हेतुतया इदं रजतमिति शक्तिमुख्यविशेष्यकमानमभ्रमे शक्तिज्ञानस्याहेततया शक्तिज्ञानं विनापि तादृशभ्रमापत्तिरिति वाच्यं। इदं रजतमिति शक्किमुख्यविशेष्यकमानमभ्रमस्यापि शुनिज्ञानात्मककिविशिष्टधौकारणमत्वेन यत्र कुत्रचित् धर्मिणि शक्तिप्रकारकत्लनियमात् शुकिज्ञानविरहस्थले शक्तिप्रकारकज्ञानमामान्यकारणविरहादेव तदभावात् विशेषसामग्रीसहिताया एव सामान्यसामय्याः फलोपधापकत्वात्। न चेदं रजतमिति एनिमुख्यविशेष्यकमानसन्धमस्य न शुक्रिप्रकारकत्वनियमः शक्तिप्रकारकज्ञानप्रतिबन्धकदोषसत्त्वे तत्र तस्थाप्रकारत्वादिति वाच्यं। शनिमुख्य विशेष्यकतादृशमानसभ्रमस्थले तादृशदोषे मानाभावात् लाघवात् यथोक्तरूपेण ज्ञानलक्षणायाः कार्य-कारणभावकल्पने फलबलेन तथैव कल्पनात् । न चैवं मानसोपनौतभाने उपनौतस्य मुख्य विशेष्यतया भाने मानाभावः मुख्यविशेष्यत्वस्य कार्य्यतानवच्छेदकतया सामय्यास्तबानियमकत्वात्तादृशमानसत्वासम्भवादिति वाच्यं। मुख्यविधेयकत्वस्य इतरकारणनियम्यतया बाधकासत्त्व एव मुख्यविशेष्यतथा भानावश्यकलात् । न चैवं मानसोपनौतवद्दहिरिन्द्रियजोपनौतभानेऽप्युपनौतस्य प्रकारब-मुख्यविशेष्यत्वलक्षणदिविधविषयतापत्तिरिति वाच्यं । मामान्यलक्षणा-लौकिकमधिकर्षजन्यातिरिक्तस्य बहिरिन्द्रियजतत्तमुख्यविशेष्यकप्रत्यक्षस्यानुभवासिद्धत्वेनालौकतया यावद्विशेषसामग्री
