________________
सामान्यवक्षया।
२६३
वसामान्यलक्षणया यथा इयत्वं भासते तथा घटत्वमपि, लौकिकसबिवरघटत्वस्य द्रव्यत्वसामान्यलक्षणासन्निवरघटे भानस्य केनाप्यনিয়াযীলা নঘাঙ্গ ভামিনৰ সমানালিমিনা यावद्रव्यनिष्ठालौकिकविशेष्यता रका, पन्या च घटत्वप्रकारतानिरूपिता घटनिछालौकिकी विशेष्यता, अपरा च घटत्वप्रकारतानिरूपिता सन्निकरघटनिछा लौकिकी विशेष्यता इति भवत्येव घटस्वप्रकारकज्ञानस्य कार्यतावच्छेदकावच्छिन्नं तादृशज्ञानं तस्य घटत्वমানালিকনিষলামনায়ুৱিনিস্তান্ধীজিমুৰিঘুনাखादिति सर्व ससमञ्जसमित्यस्मद्राधरणाः ।
केचित्तु तत्प्रकारतानिरूपितविशेष्यताकत्व-विशेष्यतानिरूपिततत्प्रकारताकत्वयोईयोविनिगमनाविरहेण निवेशे कार्यकारणभावइयापत्तिरिति लाघवेन तत्प्रकारताकत्व-तद्विशेष्यकत्वयोईयोरेकत्र इयमिति रीत्या निवेशे न कार्यकारणभाव हयापत्तिर्न वा निरक्तस्थले फलापलाप इति न व्यभिचारः इति । न च व्यासव्यत्तिकायंतावच्छेदकत्वस्यापसिद्धान्ततया तत्यकारकत्वविशिवतविशेष्यकत्व-तदिश्रेष्यकत्वविशिशतत्प्रकारकत्वयोः परस्परं विनिगमनाभावेन कार्य-कारणभावदयापत्तिर्मवतामपौति वाच्यं । व्यासज्यत्तिकार्यतावच्छेदकत्वमत एव तयायनिर्वचनात् । वस्तुतस्तु उक्तस्थले फलापलापस्थान्याय्यतया विशेष्यतायां तत्प्रकारतानिरूपित्वं निवेश्यं अलौकिकत्वं प्रकारवायां न देयं भट्टाचार्येणापि तथैव लिखितमिति मतव्यं । यदि चालौकिकमुख्यविश्येष्यतायां लौकिकप्रकारतानिरू. पितत्वखोकारे तु प्रकारतायामलौकिकत्वं अवश्यं देयं, अन्यथा घटললিলিহুৱালৰষাৰচ্ছিন্নসন্ধানী সায়माने एकत्र हयमिति रौत्या घटोयमित्याकारकज्ञाने व्यभिचारः। ল আন্ধীজিন্ধবিষ্মঘনা বীজিমানালিমিনীষাই मानाभाव इति वाच्यं । मुख्यविशेष्यतायां पलौकिकत्वनिवेशना