________________
२१
तोपादाने च न शका, तदिदमुक्तं तदेव याशयते',
नियमविरहात्। न चैवं वह्मवय-व्यतिरेकानुविधायित्वज्ञानं व्यावर्तकधर्मदर्शनविधया वहिजन्यत्वसंशयं प्रत्येव प्रतिबन्धकमस्तु किमुक्तकणेति वाच्य। अनन्यथासिद्धत्वाविप्रेषितस्य वड्यन्वयव्यतिरेकानुविधायित्वस्य नान्तरोयकवझिके घटादौ वहिजन्यबव्यभिचारितया(१) वशिजन्यवाभावव्यावर्तकवाभावात् तदिशेषितस्य(२) वयवय-यतिरेकानुविधायित्वस्य च वहिजन्यत्वानतिरिकत्वात् उपायान्तरस्थोपायान्तरादूषकत्वाच्च । न च सर्वच धूमे वयन्षय-व्यतिरेकानुविधायित्वज्ञानविरहाद्यत्र तादृशज्ञानं तच वयसमवहितजन्यवादिसंशयासम्भवेऽपि धूमान्तरे तसंगये किं बाधकमिति वाच्यं । समानधर्मितावच्छेदककव्यावर्तकधर्मदर्शनस्यैव प्रतिबन्धकतया धूमवरूपेण यत्किञ्चिद्धमे वयवय-व्यतिरेकानुविधायित्वज्ञानसत्त्वे धूमान्तरेऽपि तेन रूपेण वयममहितजन्यत्वसंशयायोगात् ग्टहीतान्वय-व्यतिरेकधूमव्यक्तिविशेषस्यैव वा धूमत्वरूपेण तर्क पक्षतया धूमाग्नरे तत्संभयेऽपि पतिविरहात्। न चैतावता वयसमवहितजन्यत्वादिसंभयस्य तर्कतरप्रतिबन्धकवणानिवृत्तावपि व्यभिचारसंशयनिवृत्त्यर्थमवश्यं तर्कान्तरापेक्षा पचभिने पापाचाभावविरहेऽपि श्रापाद्याभावांशे भ्रमात्मकस्य पचमिचे
(१) सर्वत्र तदव्यभिचरितधर्मस्यैव तदभावव्यावर्तकत्वमिति भा। (२) पनन्यथासिद्धत्वविशेषितस्येत्ययः ।