________________
बामियशेमायः ।
। नयास्त सरचारपदमन हेत्वभावयोः साचारपरं, नचानच विशेषणज्ञानविधया व्याप्तिज्ञानमाचे हेतुरिति प्राडः ।
मित्रास्तु व्याप्तिग्राहकमित्यस्य व्याप्तिप्रकारकज्ञानजनकमित्यर्थः, तथाच सहचारज्ञान विशेषणशानविधया चेतरित्याः । __ भट्टाचार्यास्त धूमादिव्यापकवसिमानाधिकरणवृत्तिधूमावादिकं व्याप्तिः तानसामानाधिकरण्यमाचस्य रासभादिसाधारयात् । तथाच व्याप्तियहमाच एव साचारज्ञानं विशेषणज्ञानविधया हेतुरिति(९) मणिकतोऽभिप्राय रति प्राज्ञः ।
ननु 'व्यभिचारचानविरइत्यत्र ज्ञानं निवयः पाहा वा नाम: व्यभिचारमन्देहसत्त्वेऽपि व्याप्तिमिचयापत्तेः(९), मायः व्यभिचारनिसयसत्त्वे यातिनिधयोत्पत्यापत्तरित्यत आह, 'ज्ञानमिति, नचाच व्यभिचारचानसामान्याभावोहेतरिति भावः । न प.संधाधारकव्यभिचारशामाभावस्थ हेतुत्वे साधाभावां मन्दताकारवभिचारज्ञानसत्त्वेऽपि व्याप्तिवानं न स्वादिष्टापत्तौ च पक्षे माध्यमददिमायां याप्ययहापत्तिरिति वा । माध्याभावांशे नियात्मक-वृत्तिबांचे सन्देश-निवयसाधारणब्यभिचारज्ञानामान्याभावस हेतुत्वा) रदक्ष प्राचीनमतानुसारेष।
(१) हेतुष्यापकसाध्यसमानाधिकरवत्ति हेतुतावच्छेदकस्य यातित्वे चातिविशेष्यवधानेऽपि वायसामानाधिकरणस्य विशेषवतयैव भावात् सबंध यानिशाने विशेषजधानविधया साचारानं हेतुरिवि वात्पर्य । (२) व्याग्निनिचयानुदयादिति स., ग.। (२) तयाच साधतावरेदवावनिप्रकारवानिरूपिता या साध्या.