________________
पानियोगायः।
१०
भूयत्वस्य पि-चतुरादित्वेमानतुगमाच। अपि । पार्थिवत्व-लौहलेख्यत्वादौ शतशो दर्शनेऽपि व्यायअहात्, तर्कसहसतं तथेति चेत्, ताई सहचारदर्शन
पटादिगोचरशानजननप्रसङ्ग इत्यर्थः । किं बहना सम्बन्धभूयोदर्शनमपि दुर्मिरूपमित्यभिप्रायेण पृच्छति, 'किचेति, 'किंगन्दः प्रने, 'चकारो वाथै, यत्सम्बन्धभूयोदर्शनं मंस्कारद्वारा हेतरच्यते तदेव सम्बन्धभूयोदर्भनं वा किमित्यर्थः । ननु सम्बन्धभूयोदर्शनपदेन भूयःसु स्थानेषु माध्य-माधनसम्बन्धभूयोदर्शनं, भूयसां वा माध्य-साधनानां सम्बन्धभूयोदर्शनं, भूयामि वा माध्य-माधनयोः सम्बन्धदर्शनानौति वक्तव्यमित्याह, 'भूयःखिति, 'दर्शन' भूयःमाध्य-साधनसहपारदर्शनं, तथाचाधिकरणदर्शनयोरुभयोर्भूयसमिति भावः । 'भूयसां वेति भूयसां साध्य-माधनानां भूयःसहचारदर्शनमित्यर्थः, तथाच माध्य-साधन-दर्शनानां चया भूयस्वमित्यर्थः, 'भूयांनौति, 'दर्शनानि' साथ-साधनसम्बन्धदर्शनानि, तथाच दर्भनमानस्य भूयस्वमित्यर्थः, 'न तथा' न व्याप्तियाहक, पाद्ये 'एकेति एकवस्थितरूप-रसयोरित्यर्थः, एतघटवृत्तिरूपवान् एतद्घटक्तिमादित्यवेति भावः, न खेतद्रूपवान् एतद्रमादित्यच, तथा मति सोयेऽप्यचैव दोषसम्भवे स्थलान्तरानुधावनप्रयासस्य व्यर्थतापत्तरिति । न च भूयःस्थानेषु व्यतिरेकसहचारदर्भनं तचापि सम्भवतीति । तदभावेऽपि व्याप्यनुभवात् । दितीये पार, 'द्रव्यत्वेति, एका
