________________
०२. तत्वविनामो था गोखवान् अश्वत्वादित्यादिविरुद्धस्थले माखावत्वादेरुपाधिपदावाचवप्रसङ्गात् । न चैवं सम्यामोमिषानतयत्वादित्यत्र भाकपाकजवादावव्याप्तिदुरैिवेति वाच्यं। प्राचार्य्यमते माध्यसमव्याप्तस्योपाधितया तस्यानुपाधित्वात्। ननु तथाप्यच विशेष्यदलं व्यर्थं तदसत्त्वेऽपि असद्धेतौ साधनव्यापके साध्यव्याप्यत्वस्य योगलभ्यार्थस्थामावादेवातिप्रसङ्गभङ्गात् । न र मद्धेतौ साध्यसमव्याप्तेऽतिव्याप्तिवारणाय तदावश्यकमिति वाचं। तच हेतुतावच्छेदकस्यापि माध्यसम्बन्धितावच्छेदकतथा
खनिष्ठमाध्यसम्बन्धितावच्छेदकरूपव्याप्तिसंक्रामकत्वस्थ खनिष्ठतादृश्यव्याप्तिप्रकारकडेततावच्छेदकभ्रमजनकत्वरूपस्य लघुतयाचा-भिमतयोगार्थस्याभावादेवातिप्रसङ्गविरहात् । न च तत्र माध्ययभिचारि-' इत्वन्तरे खनिष्ठतादृशव्याप्तिसंक्रामकत्वसम्भवात् अतिप्रसङ्गसम्भव इति वाच्य। स्वनिष्ठतादृशव्याप्यभिन्नतया यद्धेततावच्छेदकसंक्रामकरू तद्रुततावच्छेदकावच्छिन्ने स उपाधिरिति विवक्षयैव तदतिप्रसङ्गावारणसम्भवादिति । मैवं वकिमान् धूमादित्यादिमद्धेतौ हेतुतावच्छेदकसम्बन्धभिन्नसम्बन्धेन माध्यसमव्याये वक्षिप्रकारकप्रमाविशेष्यत्वादावव्याप्तिवारणय विशेष्यदलस्यावश्यकत्वात् सम्बन्धभेदेन माध्यसम्बन्धित्वस्य विभिवतया तदवच्छेदकत्वस्थापि विभिन्नत्वेन तत्र निरुकता-! दृशव्याप्तिसंक्रामकत्वस्य योगार्थस्य सम्भवात् । न च हेतुतावच्छेदकसम्बन्धेन या स्वनिष्ठव्याप्तिः तत्संक्रामकत्वविवश्यैव तत्प्रतीकारइति वाच्यं । धूमवान्वन्हेरित्यादौ धूमप्रकारकप्रमाविशेष्यत्वादेरसंग्रहापत्तेरिति भावः । नन्वेवं विषमव्याप्तोऽपि तन्मते उपाधिपहवाचः स्यात् स्वार्थस्य मत्ादित्यत पार, 'विषमेति, मत्ति
