________________
१९ . तत्वचिन्तामयी
यहा प्रतियोगिवैयधिकरण्यावच्छेदकावच्छिन्नत्वमत्यन्ताभावविशेषणं कर्मणि च संयोगाभावस्य प्रतियोगिवैयधिकरण्यावच्छेदकावच्छिनत्वमेव । न चान्योन्याभावस्याव्याप्यत्तित्वम्, अभेदस्याबाधितप्रत्य
निष्ठमामानाधिकरण्याभाव एव विषयः तथाच प्रथमलक्षणे संयोगौ सत्चात् संयोगवान् तदभावादित्यादावतिव्याप्ति?ौरेत्यखरमादाइ, 'यदेति, 'प्रतियोगिवैयधिकरण्येति, 'प्रतियोगिवैयधिकरणं, प्रतियोग्यनधिकरणवृत्तित्वं, 'अवच्छेदक' विशेषणं यत्र हेतौ नदवछिन्नत्वं मामानाधिकरण्यसम्बन्धेन तद्विशिष्टत्वं तत्ममानाधिकरणत्वमिति यावत्, प्रतियोग्यसामानाधिकरण्यमपहाय प्रतियोग्यमधिकरणवृत्तित्वं हेतुविशेषणं वक्तव्यमिति तु तदर्थः । यद्वा ननु प्रथमलक्षणे प्रतियोग्यसमानाधिकरणत्वस्यात्यन्ताभावविशेषणत्वमेवोपादौयतां किं तस्य हेतुविशेषणत्वेनेत्यत आह, 'कर्षणि चेति, तथाचात्यन्ताभावविशेषणत्वे संयोगौ द्रव्यत्वादित्यादावेवाव्याप्तिः विशिष्टस्यानतिरिकतया प्रतियोगिसामानाधिकरण्याभावविशिष्टः' मन् हेत्वधिकरणवृत्तियोऽभाव इति विवक्षायामप्यप्रतीकारादिति भावः । रदमुपलक्षणं द्वितीयलक्षणेऽपि प्रतियोगिवैयधिकरण्यस्यात्यन्ताभावविशेषणत्वे तत्रैवाव्याप्तिः कर्मादौ मंयोगाभावस्य प्रतियोग्यमधिकरणवृत्तित्वात् विशिष्टयानतिरिकतया प्रतियोग्यनधिकरणवृत्तित्वविशिष्टः 'मन् हेत्वधिकरणवृत्तियोऽभाव इति विवक्षायामप्रतीकारादिति थेयं। ननु मामानाधिकरणं नाथाप्यक्ति तथाच
