________________
विशेषव्याप्तिः।
यहा प्रतियोगिव्यधिकरणस्वसमानाधिकरणात्यन्ताभावाप्रतियोगिना सामानाधिकरण्यं, यत्समानाधि
अथ विशेषव्याप्तिरहस्यं । 'यवेत्यादि,'खपदं देवभिमतपरं, कपिसंयोगी एतदक्षत्वादित्यादावव्याप्तिवारणाय 'प्रतियोगिव्यधिकरणेति स्वपदार्थस्य हेतोर्विभेषणं, तदर्थश्च प्रतियोग्यनधिकरणवृत्तित्वं । ननु तथापि वझिमान् धूमात् रूपवान् पृथिवौत्वादित्यादौ नानाव्यक्रिमायके व्याप्तिः चालनौन्यायेन सर्वेषामेव वयादीनां हेतुसमानाधिकरणत्यन्ताभावप्रतियोगित्वात्, सत्तावान् द्र्व्यवादित्यायेकव्यक्किसाध्यकऽप्यव्याप्तिश्च हेतुसमानाधिकरणविभिष्टाभाव-दित्वाचवचिवाभावप्रतियोगित्वात् सत्तादेः, गुण-कर्मान्यत्वविशिष्टमतावान् जातेः भूतत्वमूर्तयोभयवान् मूर्त्तवादित्यादावतिव्याप्तिवारणय प्रतियोगिव्यधिकरणपदेन प्रतियोगितावच्छेदकावच्छिन्नत्यधिकरणत्वस्यावश्यं विवक्षणीयत्वादिति चेत्। न। अत्राप्रतियोगिपदस्य तादृशप्रतियोगितानवच्छेदकमाध्यतावच्छेदकावच्छिन्नपरत्वात् । नवं पूर्वमादभेदः, ताशप्रतियोगितानवच्छेदकावचिनयत्किचिदभिसामानाधिकरणं वहिवामान्य-धूमसामान्ययोाप्तिः, अत एव वहिवरूपेण अयोगोल