________________
चातिवादः।
रसात् । न च समवायावच्छिन-कपिमंयोगत्वावच्छिनप्रतियोगितामाः खावच्छेदकसमवायसम्बन्धेन खावच्छेदककपिसंयोगत्वावच्छिनसम्यविभित्रमेव न हेलधिकरणमतवृक्ष इति कुतस्तस्याः तादृभप्रतियोगिताम्तर्गतत्वमिति वाच्य। कपिसंयोगस्याव्याप्यवृत्तितया तदत्यन्ताभावस्येव तदभिन्नत्वस्थापि मूलावच्छेदेन वृचे सत्वात् अव्याप्यवृन्तिमतोऽन्योन्याभावस्थाव्याप्यत्तित्वादिति चेत्। न । कपिसंयोगादेरण्याप्यवृत्तित्वेऽपि तत्सम्बन्धिता नाव्याप्यत्तिरतः कपिसंयोगवावच्छिन्नसम्बन्धिभिन्नत्वं नेतदृक्ष इति ग्रन्थकतोऽभिप्रायात्, अव्यायवृत्तरत्याभावस्थाव्याप्यत्तित्वेऽपि तददन्योन्याभावो नाव्यायप्तिरित्यभिप्रायादा । “न चान्योन्यामावस्याव्याप्यत्तित्व" इत्यग्रे वक्ष्यमाणत्वात् इति मुलं चतुरखें। ___ स्वतन्त्रास्तु खावच्छेदकसम्बन्धन खावच्छेदकावच्छिनसम्बन्धिभिन्नत्वेन हेतुसम्बन्धिनो न विशेषणीयाः, किन्तु निरुताहेतसम्बन्धिनि निरवच्छिन्नवृत्तिमान् योऽभावः तत्प्रतियोगितामामान्ये माध्यतावच्छेदकसम्बन्धावच्छिन्नव-य( पर्याप्तावच्छेदकताकबोभयाभावस्तविच्छिन्नसामानाधिकरण्यमेव व्याप्ति नव्या, इत्थचाव्याप्यवृत्तिसम्बन्धित्वाव्याप्यवृत्तिमदन्योन्याभावयोरव्याप्यवृत्तित्वेऽपि न पतिः। वृत्तिश्चाभावीयविशेषणताविशेषसम्बन्धेन वनव्या, तेन सत्तावान् जातेरित्यादौ समवायसम्बन्धावच्छिन्नसत्तासामान्याभावादेविषयित्वाप्याप्यत्वादिसम्बन्धेन हेलधिकरणे ज्ञानादौ वर्तमानलेऽपि न पतिः। अत्यनाभावान्योन्याभावयोरभावस्तु न. प्रतियोगि-तत्वावच्छेदकखरूपः, किश्वतिरिफास्तेन घटत्वात्यन्ताभाववान्
16