________________
व्याप्तिकादः।
प्रतियोगिता तत्तत्प्रतियोगितामामान्ये यद्धर्थपर्याप्तावच्छेदकताकलाभावस्तर्यावच्छिन्नमामानाधिकरण्यस्य विवक्षितलात् । वत्र येन रूपेण साध्यतावच्छेदकत्वं तत्र तेन रूपेण तदेव यद्धर्मापदेन पाध, इत्यच वक्रिमान् धूमादित्यादौ धूमवषिष्ठमहामनीयवशिलावच्छिन्नप्रतियोगिताकाभावप्रतियोगितायाः महानसीयत्वविभिष्टवहित्वपर्याप्तावच्छेदकताकत्वेऽपि एवशित्वस्यैव माध्यतावछेदकतया पद्धवहित्वपर्याप्तावच्छेदकताकत्वविरहानासम्भवः । महानसीयत्वविशिष्टवकिमान् धूमादित्यादौ च धूमवशिष्ठमहानमौयवहिलावच्छित्रप्रतियोगिताकाभावप्रतियोगितावास्तादृशप्रतियोगितान्तर्गतायाः माध्यतावच्छेदकीभूतमहानमोयत्वविभिष्टवहिस्कपर्याप्तावच्छेदकताकत्वानातिव्याप्तिः । एवं तद्दण्डिमान् दण्डिसंयोगादित्यादौ दण्डिसंयोगवनिष्ठतहण्डाभावप्रतियोगितायास्तादृाप्रतियोगितान्तर्गतायाः सतहण्डत्यक्रिपर्याप्तावच्छेदकताकवाभाववोऽपि तहण्डलविभिष्टव्यक्तरेव माध्यतावच्छेदकतया तादृशतहण्डव्यक्तिपर्याप्तावच्छेदकताकत्वाबातिव्याप्तिः। एतेन द्रव्यत्वव्यापजातिमवान् द्रव्यममवायित्वादित्यादिनानाजातिमाध्यतावच्छेदकस्थलेऽष्याप्तिः माश्यतावच्छेदकोभूतानां सामां द्रव्यत्वव्याप्यजातीनां चाखनीन्यायेन व्यममवायिनि वर्तमानस्य स्वरूपतः पृथिवौत्व-जलवादिरूपद्रव्यवव्याप्यतसव्वात्यवछिनप्रतियोगिताकाभावस्य प्रतियोगितावच्छेदकतापर्यायधिकरणत्वात् जात्यखण्डोपाध्यतिरिकपदार्थस्यैव खकपतोऽवच्छेदकनानन्धुपगमादित्यपि परास्तं । महानसौयत्वविशिष्टपहिमान् धूमात् तहडिमान् दण्डिसंयोगादित्यादावतियाप्तिवार
15
