________________
श्रीसूत्रक
बाङ्गचूर्णिः
॥९३॥
मानसस्तापः, निस्तननं तु वाचिकं किंचि, कायिकं च, सर्वतम्तप्यते परितस्तप्यते बहिरंतश्च, कायवाङ्मनोभिर्वा बहुंति-अपरिमाणं जीविताल्प
त्वादि पंकोसण्णनागवत् , किं च 'इह जीवितमेव पस्सधा' वृत्तं ॥९५०॥ 'इहे ति इह मानुष्ये जीवति येन तत् जीवितं, एवमवधारणे, तरुणगो णाम असंपूर्णवया वा अन्यो वा कश्चित , पठ्यते च दुर्यलं वा, वाससयं परमायुः ततो 'तिउदृति' छिद्यते प्रत्यपायबहुलात् , वक्ष्यति हि-गम्भयमितिजतित्ति गब्भया, 'इत्तरवासं च बुज्झथा' इत्तरमिति-अल्पकालमित्यर्थः, तं बुध्यतअवगच्छत, एवमल्पेऽप्यायुपि बज्झपाये वा, तथापि नाम गृद्धा नरा कामेसु चिप्पित आक्रान्ता, न पुनरुत्तिष्ठति तदुल्लंधनाय, किच'जे इह आरंभणिस्सिता' वृत्तं ॥१५१ ॥ जे इति अणिद्दिट्टणिसे, इहेति इह मनुष्यलोके, पापंडिनोऽपी भृत्वा शाक्या-10
दयः आरंभे हिंसादि तण्णिस्सिता परदंडप्रवृत्ता आत्मानमपि दंडयंति, अथवा ण तेसिं इमो लोगो न परलोगो, तेनात्मानं दण्ड-| नयंति, 'एगंतलूसगा' एगन्तहिंसगा इत्यर्थः, येऽपि स्वयं न घातयन्ति तेऽपि उद्दिश्यकृतभोजित्वाद्वधनमनुमन्यन्ते, एवंविधा 'गंता
ते पावलोगयं गंतारो नाम गमिष्यन्ति, पापानि पापो वा लोगः नरकः, 'चिरकालं ति बहणि पलिओवगसागरोवमाणि, आसुरिका दवे भावे य, आसूरियाणि न तत्थ सूरो विद्यते, अथवा एगिदियाणं णत्थि जाव तेइदिया असूरा वा भवंति, दिसन्ति दिश्यत इति दिग् दिग्गहणादृष्टादशप्रकारा भावदिक, एवं गिहिणो विव इत्थं आरंभणिस्सिता आतदंडाएगंतलूसगाते, न खंतिया, || 'ण य संखयमाहु जीवितं' वृत्तं ॥१५२॥ असंस्करणीयं असंस्कृतं, उक्त हि-'दंडकलितं करेन्ता वचंति हु राइणो य दिवसा
य। आयुं संवेल्लेन्ता गता य ण पुणो णियत्तिन्ति ।। १ ॥ तहवि य णाम बालजणो हिंसादिषु पापकर्मसु प्रवर्त्तमानः प्रगल्भी| भवति धृष्टीभवतीत्यर्थः, यदापि च पापकर्माण्याचरन् परेणोच्यते-किं परलोगस्स ण बीभेसि ?, ततो भणति-पच्चुप्पण्णेण का- ॥ ९३॥
