________________
अशेषा
श्रीसूत्रकताङ्गचूर्णिः ॥४११॥
स्वादि
अयमन्यः अवाच्यसंग्रहः प्राक्तनेनैव श्लोकेनाभिधीयते असेसं अस्वयं वावि ॥६६५॥ (बत्र), अशेपं कृत्स्नं सम्पूर्ण सर्वमित्यनान्तरं, न सर्वमुक्तमेव भवति, सवों ग्रामो आयात इति अवाच्यमेतत् एकान्तेन, कथं ?, जीवाजीवसमुदायो हि ग्राम: स कथं सर्व आयास्यति, अशेपो वा ओदनो त्वया मया भुक्त इत्यव्यवहारः, तत्र हि शिक्थादयः, शिक्थैफदेशावयवा ओदना, गन्धश्च विद्यत एव, यद्यपि अशेपा मिथ्या वा भुत्ता अण्णत्थ वा पक्खित्ता तहावि गंधोऽस्ति, न चापद्रव्यो गन्धो भाति, एवं चेव जइ भणति-देहि देहि भुंज भुंज वा अञ्जवि अक्खयो कुरो अच्छति, न हि कृतकानां द्रव्यानां अक्षतता विद्यते तेण ण सबमक्खयं वत्तव्यं, ननु संमारः कथं ?, उक्तो हि सो सव्वकालदुक्खो, उच्यते, पण्णवणामग्गोऽयं' जेण वुचति तो सन्चकालदुक्खो, इहरहा सुहंपि अस्थि दुक्खंपि, ननूक्तं सादं च वेदणिजं, सातं च नवपदार्थः, तत्थ पण्णवणं पडुच तत्थिमो पदत्थो-सुहोदय, किं पुण्णं पुबम्मिजति पावं पच्छा मिजति, एगमेगतेणं सर्वदुःखमुच्यमानं ववहारं नावतरति, वज्झमाणाण वझंति सर्वलोके विरु द्वमेतत् वज्झं पाणाति मणसावि ण सम्मतं किमुत वक्तुं ?, कम्मुणा वा कर्तु, अतोन वक्ति वध्याः प्राणिनः, अथ अवज्झा, कथं न वाच्य ?, नन्वेतदपि लोकविरुद्धमेव, कथं ?, अहिंसकः स्वयं न च वक्ष्यति अवध्याःप्राणा इति, उच्यते, सत्यमेतद् स्वयं क्रियते तदन्यस्याप्यपदिश्यते, किन्तु यदि कश्चित् सिंहमृगमार्जारादीक्षुद्रजन्तुजिघांसु यात्-भो साधो ! किमतान् क्षुद्रजंतून घातयामि उत मुंचामीति, तत्र न वक्तव्यं मुंच मुंचेति, ते हि मुक्ता अनेकानां घाताय भविष्यन्ति, एवं चौरमच्छबद्धवंधादयो न वक्तव्या मुंच घातयेति वा, आह च-'ग्रसत्येको मु०' अव्यापार एष साधोः, तेन व्यवहारपक्षे नावतरति, यसाच्च व्यवहारपक्षातिक्रान्ता एवंप्रकारा वाक् तस्मादिति वाचं ण णिसरे, एवं ताव लोगो जं भणति 'असेसं अक्खयंति वा' तंतहा ण वत्तव्यं, उच्यते किंचि
॥४११॥
