________________
श्री जैनहितोपदेश भाग ३ जो.
यत्र जिनाच च कषायाणां तथा हतिः || सानुबंधा जिनाज्ञा च तत्तपः शुद्धमिष्यते ॥ ६ ॥ तदेव हि तपः कार्यं, दुर्ध्यानं यत्र नो भवेत् ॥ येन योगा न हीयन्ते, क्षीयन्ते नेंद्रियाणि वा ॥ ७॥ मूलोत्तर गुणश्रेणि, प्राज्य साम्राज्यसिद्धये ॥ बाह्यमाभ्यंतरं चेत्थं, तपः कुर्याद महामुनिः ॥ ८ ॥
१२३.
॥ रहस्यार्थ ॥
१. कर्मने शिथिल करी नांखनार होवाथी ज्ञानज तप छे, एम तत्त्वज्ञानीओ कहे छे ते तप वे प्रकारनुं छे, एकतो वाह्य अने बीजुं अभ्यंतर तेमां कर्म मात्रनो क्षय करवा समर्थ एवो अभ्यंतर तपज श्रेष्ठ छे. प्रायश्चित, विनय, वैयावृत्य, स्वाध्याय, ध्यान अने कायोत्सर्ग ए अभ्यंतर तपना भेद छे, आवा अभ्यंतर तपनी पुष्टि माटेज वाह्य तप करवानो को छे. अनशन ( उपवास विगेरे ) उनोदर्य (अल्प आहार करवो ते) वृति संक्षेप ( भोगोपभोगना संवंधमां विशेष नियम पालना ते ) रसत्याग, कायक्लेश, अने संलीनता ( आसन जय करवा नियम विशेष ) ए वाह्य तपना छ प्रकार छे.