Page Text
________________
प्रमेयधोतिका टीका प्रति. १
गर्भव्युत्क्रान्तिकखेचरजीवनिरूपणम् ३०५ योजनसहस्रं षड्गव्यूतानि, ततश्च योजनसहस्रम् । गव्यूतपृथक्त्वं भुजगे धनुःपृथक्त्वं च पक्षिषु ।।१।। गर्भे पूर्वकोटिः त्रीणि च पल्योपमानि परमायुः । उरो भुजगपूर्वकोटिः पल्योपमासंख्येयभागाश्च ॥२॥ इतिच्छाया,
गाथयोरयमर्थो बोध्यः-गर्भव्युत्क्रान्तिकानामेव जलचराणामुत्कृष्टावगाहना योजनसहस्रम् चतुष्पदानां षड्गव्यूतानि, उरः परिसर्पाणां योजनसहस्रम्, भुजपरिसर्पाणां गव्यूतपृथक्त्वम्, पक्षिणां धनुःपृथक्त्वम्। तथा गर्भव्युत्क्रान्तिकानां जलचराणामुत्कृष्टा स्थितिः पूर्वकोटिः, चतुष्पदानां त्रीणि पल्योपमानि उरगाणां भुजगानां च पूर्वकोटिः, पक्षिणां पंल्योपमासंख्येयभागमिति ॥ 'सेसं जहा जलयराणं' शेषम् -अवगाहनास्थित्यतिरिक्तं शरीरसंहननादिद्वारजातं यथा गर्भजजलचराणां कथितं तथैव सर्वमिहापि ज्ञातव्यम् । 'नवर जाव तच्चं पुढवि गच्छंति' नवरं-केवलं यावत्
अवगाहना और स्थिति के विषय में यहां ये दो गाथाएं हैं"जोयणसहस्स" इत्यादि । 'गभंमि' इत्यादि ।
इन दो गाथाओं का अर्थ इस प्रकार से है-गर्भजजलचरों की उत्कृष्ट अवगाहना एक हजार योजन की होती है. चतुष्पदों की छह गन्यूति प्रमाण होती है उरःपरिसपो की एक हजार योजन की होती है भुजपरिसो की गव्यूत पृथक्त्व होती है. पक्षियों की धनुः पृथक्त्व होती है। तथा गर्भज जलचरों की उत्कृष्ट स्थिति एक पूर्वकोटि की होती है. चतुष्पदों की तीन पल्योंपम की होती है. उरः परिसपो की एवं भुजपरिसौ की पूर्वकोटिकी होती है और पक्षियों की पल्योपम के असख्यातवें भाग प्रमाण होती है. "सेसं जहा जलयराणं" इस प्रकार अवगाहना और स्थिति के अतिरिक्त शरीर संहनन आदि द्वारों की प्ररूपणा यहां गर्भज जलचरों के जैसी ही कर लेना चाहिये "नवरं जाव" विशेषता यह है कि गर्भजजल
"जोयणसहस्स" त्याहि गम्भंमि" इत्यादि.
આ બે ગાથાને અર્થ આ પ્રમાણે છે.–ગર્ભજ જલચરની ઉત્કૃષ્ટ અવગાહના એક હજાર જનની હોય છે ચતુષ્પદવાળા જીવોની અવગાહના છ ગણૂતિ પ્રમાણુની હોય છે. ઉર પરિસર્પોની અવગાહના એક હજાર એજનની હોય છે. ભુજપરિસર્પોની અવગાહના કાબૂત પૃથકૃત્વની હોય છે. પક્ષિઓની અવગાહના ધનુપૃથફત્વની હોય છે. તથા ગજ જલચરની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ એક પૂર્વ કેટિની હેય છે ચતુષ્પદેની અવગાહના ત્રણ પલ્યો૫મની હોય છે. ઉર પરિસર્પોની અને ભુજપરિસર્પોની અવગાહના એક પૂર્વકેટિની હોય છે. भने पक्षियानी अवगाहना ५व्यापमना मसज्यातमा माग प्रभानी डाय छे. "सेसं जहा जलयराणं" मा शत भगाना सन स्थितिवारना ४थन शिवाय शरीवा-सहननદ્વાર વિગેરે સઘળા દ્વાનું કથન અહિયાં ગભેજ જલચર જીના કથન પ્રમાણેનું સમग. "नवरं जाव" विशेषता है गेटसी छे ४- १ सय२०वो महिथी वृत्त
३९
| SR No. | 010388 |
| Book Title | Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 693 |
| Language | Hindi, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 44 MB |