________________
३०४
जीवाभिगमन तावन्मानं दर्शयति-'ओगाहणा' इत्यादि, 'ओगाहणा जहन्नेणं अंगुलस्स असंखेज्जइमार्ग' गर्भव्युत्क्रान्तिकखेचराणां शरीरावगाहना जघन्येनाद्गुलस्यासत्येयभागप्रमाणा भवति । 'उकोसेणं धणुपुहत्' उत्कर्पेण धनुःपृथक्त्वम् , द्विधनुरारम्य नवधनु' पर्यन्ता उत्कृष्ठावगाहना भवतीति शरीरावगाहनद्वारम् ॥ स्थितिद्वारे-'ठिई जहन्नेणं अंतोमुहत्तं' स्थितिर्जघन्येन गर्भजखेचराणां भवति अन्तर्मुहूर्तम्, 'उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागो' उत्कर्षेण पल्योपमस्यासख्येयभागप्रमाणोत्कृष्टा स्थितिः-आयुष्यकालो भवतीति ।
अवगाहना स्थित्योर्विषये इमे द्वे गाथे भवतः'जोयणसहस्स छग्गाउयाइ तत्तोय जोयणसहस्सं । गाउयपुहत्तभुयगे धणुयपुहुत्त च पक्खीम् ॥१॥ गम्भमि पुवकोडी विन्निय पलिभोवमाइं परमाउं ।
उरभुयग पुन्चकोडी पलिय असंखेज्जभागो य' ॥२॥ रण में जैसा इन द्वारों का वर्णन किया गया है वैसा ही जानना चाहिये परन्तु गर्भज मलचरों की अपेक्षा जितने अंश में भिन्नता है वह "ओगाहणा" आदि सूत्र द्वारा यहाँ प्रदर्शित की गई है-जैसे-"ओगाहणा" इत्यादि ।
"भोगाहणा जहन्नेणं अंगुलस्स असंखेज्जहभागं" अवगाहना यहाँ जघन्य से अंगुल के असंख्यातवें भाग प्रमाण होती है और "उक्कोसेणं धणुपुडुत्तं" उत्कृष्ट से धनुष पृथक्त्व होती है अर्थात् दो धनुप से लेकर नौ धनुप तक होती है. स्थितिद्वार में-ठिई जहन्नेणं अंतोमुहुर्त, उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेज्जहभागो" यहां स्थिति जघन्य से एक अन्तमुहर्त की होती है और उत्कृष्ट से पल्योपम के असंख्यानवे भाग प्रमाण होती है।
પ્રકરણમાં જે પ્રમાણે શરીર વિગેરે દ્વારેનું કથન કરેલ છે, એ જ પ્રમાણે સમજવું. પરંતુ
४ सयराना ४२i २९ मशभा ! पाछे, ते "ओगाहणा" विगैरे सूत्रांश દ્વારા અહિયા બતાવવામાં આવેલ છે, તે નીચે પ્રમાણે છે
ओगाहणा जहण्णेणं अंगुलस्स असंसेज्जाभार्ग" अवगाहना मडियां धन्यथी । मांगजन मध्यातमा भाग प्रभानी जय छे. सन "उक्कोसेणं धणुपुहत्त" थी ધનુષ પૃથફવની હોય છે. એટલે કે બે ધનુષથી લઈને નવ ધનુષ સુધીની હોય છે. स्थितिवारभा-"ठिई जहणेणं अंतोमुहुत्त" उपकोसेणं पलिमोवमस्स असंखेज्जहभागो" સ્થિતિ જઘન્યથી એક અતર્મુહૂર્તની હોય છે, અને ઉત્કૃષ્ટથી પલ્યોપમના અસંખ્યાતમાં ભાગ પ્રમાણની હોય છે. અવગાહના અને સ્થિતિ દ્વારના સબંધમાં અહિયાં આ નીચે પ્રમાણેની બે ગાથાઓ કહી છે,