________________
३०६
जीयाभिगमसूत्र तृतीयां पृथिवीं गच्छन्ति । अयं भावः-पतेपामुद्वर्तना तृतीयपृथिव्या आरभ्य महनारदेवपर्यन्तम् भवति एतन्मध्ये सर्वेपु जीवस्थानेषु समुत्पादो भवतीति । नरकेपुत्पाद विपये गाथाद्वयम् , तथाहि
'असण्णी खलु पढमं दोच्चं च सरीसवा तइयं पक्खी । सीहा जति चउत्थि, उरगा पुण पंचमि पुढवि' ॥१॥ छट्टि च इत्थिया उ, मच्छा मणुया य सत्तमि पुढवि ॥ एसो परमुववाओ, बोद्भवो नरयपुढचीमु” ॥२॥ असंज्ञिनः खलु प्रथमां द्वितीयां च सरीसृपा स्तृतीयां पक्षिणः । सिंहा यान्ति चतुर्थी भुजगाः पुनः पञ्चमी पृथिवीम् ॥१॥ पष्ठी च स्त्रियः मत्स्या मनुजाश्च सप्तमी पृथिवीम् ।
एपः परमोपपातो बोद्धव्यो नरकपृथिवीषु ॥ इतिच्छाया ॥ अर्थश्छायागम्यः ॥ 'जाव' यावत् अत्र यावत्पदेन गन्यागतिद्वारपर्यन्तस्य सग्रहः । तच्च गत्यागतिद्वारम् चर यहां से उद्धृत होकर नरक में प्रथम पृथिवी से लेकर सातवीं पृथिवी तक जाते हैं और ये "तच्चं पुढवि गच्छंति" थलचर उद्वृत्त होकर प्रथम पृथिवी से लेकर तृतीय पृथिवी तक ही जाते हैं आगे नहीं जाते हैं। नरको में उत्पादके विषय में ये दो गाथाएं हैं
"असण्णी' इत्यादि । 'छढि च' इत्यादि ।
इन दो गाथामो का अर्थ इस प्रकार से है-असजी जीव प्रथम नरक तक जाते हैं. सरीसृप द्वितीय नरक तक जाते हैं पक्षी तृतीय नरक तक जाते हैं सिंह चतुर्थ नरक तक जाते हैं । भुजग पांचवें नरक तक जाते है-स्त्री छठवें नरक तक जाती है. मत्स्य तन्दुलमत्स्यऔर मनुष्य सातवें नरक तक जाते है।
__ "जाव" यावत् यहां यावत्पद से गत्यागति द्वार तक का सग्रह हुआ है. यह गत्याથઈને એટલે કે ગર્ભજ જલચર પણામાંથી નીકળીને પહેલી પૃથ્વીથી લઈને સાતમી પૃથ્વી सुधीना न२४मा तय छ मन मा स्थाय२ 'तच्चं पुढवि गच्छंति" स्यसय२ पामाथी नी. ળીને પહેલી પૃથ્વીથી લઈને ત્રીજી પૃથ્વી સુધી જ જાય છે. તેથી આગળ જતા નથી.
નર કેમાં ઉત્પાદ-ઉત્પત્તિ થવાના સંબંધમાં આ નીચે જણાવેલ બે ગાથાઓ કહી छे-' असण्णी" या "छद्धिं च" छत्यादि.
આ બને ગાથાને અર્થ આ પ્રમાણે છે-અસંગીજીવ પહેલા નરક સુધી જાય છે. સરિસૃપ-સપ બીજા નરક સુધી જાય છે પક્ષી ત્રીજા નરક સુધી જાય છે. સિંહ ચોથા નરક સુધી જાય છે ભુજગ પાંચમાં નરક સુધી જાય છે. સ્ત્રી છઠ્ઠા નરક સુધી જાય છે. મત્સ્યતન્દુલમસ્યા અને મનુષ્ય એ સાતમા નરક સુધી જાય છે
'जाव" यावत् महि यावत्पथी त्यागतिहारन। सब थये। छ. म त्यागाति