________________
जीवाभिगमसूत्रे 'तं जहा' तद्यथा-'पज्जत्ता य अपज्जत्ता य' पर्याप्ताश्चापर्याप्ताश्चेति । 'तं चेव' तदेव, यद भेदादिकं यस्य कथितं तदतिरिक्त शरीरादिद्वारजातं तदेव जलचरजीवानां येन रूपेण शरीरादि द्वारजात कथितं तत्सर्वं तथैव-उरःपरिसर्पसमूछिमस्थलचरपञ्चेन्द्रियाणामपि ज्ञातव्यम् । जलचरापेक्षया यद्वैलक्षण्य तदर्शयति-'णवरं' इत्यादिना, 'णवरं सरीरोगाहणा जहन्नेणं अंगुलासंखेज्जइभागं' नवर केवलम् उर.परिमर्पस्थलचगणा शरीगवगाहना जघन्येनाढ्गुलासख्येयभागम् 'उक्कोसेणं जोयणपुहुत्तं' उत्कर्पण शरीरावगाहना योजन् पृथक्त्वम । द्वियोजनादारभ्य नवयोजनप्रमाणा शरीरावगाहना भवतीति भाव । 'ठिई जहन्नेणं अंतो मुहत्तं' स्थिति -आयुष्काल एपामुरःपरिमाणा जघन्येनान्तर्मुहूर्तम् 'उक्को मेण तेवणं वाससहस्साई उत्कर्षेण त्रिपश्चाशदर्पमहखाणि 'सेसं जहा जलयराण' शेष- शरीरावगाहना स्थिनिभ्या मतिरिक्तं शरीरादिच्यवनद्वारपर्यन्त द्वारजात यथा जलचराणा कथितं तथैव सर्व मिहापि वक्तय" पर्याप्त और अपर्याप्त, पर्याप्त गुण विशिष्ट अहि मादिक, पर्याप्त और अपर्याप्तता गुण विशिष्ट अहि आदिक अपर्याप्त कहे जाते है "तं चेव णवरं सरीरोगाहणा जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभाग, उक्कोसेणं जोयणपुहुत्तं" जिस रूप से जलचर जीवों के प्रकरण में शरीरादि द्वारों का कथन किया गया है, उसी रूप से उर.परिसर्प समूच्छिमस्थलचरपञ्चेन्द्रियो के सम्बन्ध में भी वह सब शरीरादि द्वारकथन कर लेना चाहिये, परन्तु जलचर प्रकरण की अपेक्षा जो इसमें भिन्नता है वह ऐसी है कि उरःपरिसर्प स्थलचर जीवों की शरीरावगाहना जघन्य से अंगुल के असंख्यात भाग प्रमाण और उत्कृष्ट से योजन पृथक्त्व-दो योजन से लेकर नौ योजन तक की होती है "ठिई जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं" स्थिति- आयुष्क कालइनका-उर परिसो का-जघन्य से एक अन्तर्मुहूर्त की है और 'उक्कोसेणं तेवण्णं वाससहस्साई" उत्कृष्ट से तेपन ५३ हजार वर्ष की है "सेसं जहा जलयराणं जाव चउग्ग इया दुआगडया" इस प्रकार शरीरावगाहना और स्थिति से अतिरिक्त च्यवनद्वार पर्यन्त के सब विगैरे पर्यात भने अपर्यास शुष्य विशिष्ट मडि किरे अपर्यास हेवाय छ "तं व णवरं सरीरोगाहणा जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभाग, उक्कोसेण जोयणपुहुत्त" य२. જીવોના પ્રકરણમાં જે પ્રમાણે શરીર વિગેરે દ્વારેનું કથન કરેલ છે, એજ પ્રમાણે ઉરઃ પરિસર્પ સંમૂપિચ્છમ સ્થલચર પંચેન્દ્રિયો ના સંબંધમાં પણ તે શરીર વિગેરે સઘળા દ્વારે નું કથન સમજી લેવું પરંતુ જલચાના પ્રકરણકરતાં આમાં જે ભિન્ન પડ્યું છે, તે એવી રીતનુ છે કે ઉર પરિસર્ષ સ્થલચર જીના શરીરની અવગાહના જઘન્યથી એક આગળના અસંખ્યાતમાભાગ પ્રમાણની છે, અને ઉત્કૃષ્ટથી જન પૃથકૃત્વ અર્થાત બે એજનથી લઈને नवयानसुधीनी डाय छ, “ठिई जहण्णेणं अंतोमुहुतं" तयानी स्थिति-मायुध्या २९ परिसचीनी धन्यथा ४ मत इतनी छ भने "उक्कोसेणं तेवणं वाससहस्प्लाई"
थी तपन १२ वर्षनी छ “सेसं जहा जलयराणं जाव चउग्गइया दुआगइया"