________________
अर्थदीपिका, अर्थ तथा कथासहित.. १७ हवे कपायने प्रशस्त अने अप्रशस्त नेदें करी वखाण तो प्रथम प्रशस्त को ध कहे . उर्विनीत शिष्यने शीखामण आपवाने अर्थे गुर्वादिक क्रोध करे, जेम श्रीकालिकाचार्यजी, प्रमादी शिष्योने सूता मूकी जता रह्या. तेम प्रमादी शिष्यने शिखामण आपवा माटें जे क्रोध करवो, ते प्रशस्त जाण वो. तथा तेतलीपुत्र मंत्री प्रतिबोधवाने अर्थे पोटिलदेवें राजा देखाड्यो ते राजाने को उपनो, तेथीतेनो वध करवा.तत्पर थयो, तेने क्रोधथी.राख्यो. तथा नीतिशास्त्रमा कयुं ॥लालिऊतो दोसा,ताडिऊंतो गुणा बढ़ ढुंति ॥ गय वसह तुरंगाव,ता दुऊ सिरक परिवारो॥१॥ अर्थः-बालकने घणो लालीये तेथी दोष एटले अवगुण थाय अने ताडना करीयें, तेवारें क्रोधप ण नपजे. परंतु तेनाथी घणा गुण उपजे ने, वली हाथी बलद अने घोडा ने बाल्यावस्थायें क्रोधथी ताडना करी शीखवे ने तेथी सुशिक्षित थाय , तेम परिवार कुटुंबने पण शिखामण अपाय . ए सर्वस्थानकें प्रशस्त को ध जाणवो. तथा को उष्ट पुरुष, श्रीजिनशासननो प्रत्यनीक होय तेने शि खामण देवाने अर्थ क्रोध करे, ते पण प्रशस्त क्रोध जाणवो.
हवे अप्रशस्त क्रोध कहे जेः-कलहादिकने विषे जे क्रोध करवो, परजी वने दमवो, व्याकुल करवो,पोताना शरीरने तपाववो,एवो जे क्रोध ते ऊर्ग तियें पहोंचाडे, ए अग्नि समान छे. एवो कयो अनर्थ डे के जे क्रोधथी न पामीयें? ते अप्रशस्त क्रोध जाणवो ॥ यतः ॥ उम्मेइ जणंता वेश, नियत पुनेइ डुग्गवि६ि॥ कोहो जलणुव्व जए, किमणब जंन पावे ॥१॥
हवे अप्रशस्त मान कहे :-नमवा योग्य एवा जे श्रीअरिहंतादिक पांच परमेष्ठी तथा गुर्वादिक तथा माता पितादिक तेमने नमे नहीं एवो जे अजिमानी होय ते सर्वने अनिष्ट थाय अथवा सर्वने अनिष्टपणुं पाम वानो हेतु थाय. कोश्ने वचन लागे नहीं ॥ यतः ॥ नासे सुयंविणयं, च उस्स हणेश धम्मकामडे । गनगिरिसिंग लग्गो, नरो न रोएइ पिनणेवि ॥ १ ॥ नावार्थः-जे अत्यंत मानी पुरुष होय तेनुं श्रुत नाश पामे. एटले ते शास्त्रनां रहस्य पामे नहीं. तथा ते विनय गुणने (उस्स के ) उषवे तथा धर्म, अर्थ अने कामने (हणेश के०) हणे, मानरूपपर्वतना शिखरने विषे वलगो एवो जे (नरो के०) पुरुष ते (पिनणेवि के०) माता पिता प्रमु खने पण ( नरोए के) न रुचे वल्लन न लागे. ए अप्रशस्त मान कझुं.