________________
अर्थदीपिका, अर्थ तथा कथा सहित. २५३ सघलाये जाण्यु जे ए धनदत्तशेठनो पुत्र तेवारे राजायें ते धनठन महा अपराधी जे एवं जाणी तेने आकरे बंधने बांधीने सर्व अंगे बीडी दशकला नांख्या, सर्व व्य लूंटीने केदमांनाख्यो. तेवारें शेत विचारतो हवो के घणे मनोरथे पूत्र थयो, ते माठां विलासथी पोताने अने परने अहितकारी थयो.
हवे कोश्क रीते करीने ते धनदत्त शेठने विषे तेनां मित्र, नाइ, ज माइ अने सेवको, स्त्री अने सादन तथा महाजनो ए सर्व मलीने विनय पूर्वक राजाने वीनंति करीने तेना पुत्रनुं स्वरूप कहीने ते धनदत्तशेठने म् काव्यो. ते दिवसथी मांमीने धनदत्तशेठ तेवा पुत्रनुं मातुं चरित्र तेणे करी त्रासवंत चित्तें अत्यंत मोटुंदरिश्पणुं अने अपमान बगेरेने पामतो हवो, तेमज पूत्रना जन्मवाथी अत्यंत हानी थइ एम धारतो हवो. वली पण पूर्व जवने पुण्यकरी व्यापारनी निपुणतायेंकरी पूर्वनीपेरें वाणिज्य करतां तेणे बोहोलो धन उपायो. उत्तम आचारथी शोना वधी, राजानु मान थयुं. तेथी ते धनदत्त शेठ पोते नवो अवतार पाम्यो एम मानतो हवो. वली ते या गली स्त्रीने बीजो पुत्र न थयो,स्त्रीपण वये युक्त थइ,तेमज ते शेठने पुत्रादि क जो पण अत्यंत अनिष्ट थया ने तोपण स्त्री विचारवा लागी के जो महारे शोकनो पण पुत्र होय तोपण एधननो धणी तो थाय,अने महारे पण आधार थाय. एम अत्यंत पुत्रनी आर्तियें अाक्रमी एवी स्त्री तथा हितना वांब क जे स्वजनादिक तेणे मलीने बीजी कन्या परणवा माटे ते शेठने अत्यंत प्रेरणा करी, पण पुत्रना विपाक जोगवे ने तेणे करीने कदाच कुपुत्रनी प्राप्ति थाय तेमाटे ते शेत निर्विकारीनी पेठे परगवानी वात अंगीकार न करतो हवो. कह्यु डे केः- पुर्जनःखितमनसां, पुंसां सुजनेपि नास्ति वि श्वासः॥ बालः पयसा दग्धो, दध्यपि फुत्कृत्य खलु पिबति ॥१॥ नावार्थःउर्जने उखव्युंठे मन जेनुं एवा पुरुषने सङननो पण विश्वास आवे नहि, जे बालक एक वखत दूध पीतां बव्यो होय ते वीजी वखत दही पण फु कीने पिये ॥ १॥ हवे एकदा कोई इश्वरदत्त शेतनी पुत्री परणवा योग्य थइ पण तेने लायक वर मलतो नथी एवी पोतानी पुत्रीतुं पाणिग्रह ण करवाने माटे इश्वरदत्तशेने धनदत्त शेठने कहेवराव्यु, के हे शेव? विश्व मां प्रशंसवा योग्य, पूर्व पुण्यथी पामवा योग्य एहवा पुत्ररत्न तेनी उत्प तिथी तुं उत्पातनी उत्पत्तिनी पेरे निष्फल जयगुं पामे ले ? बोकरा जण्या