Jain Katha Ratna Kosh Part 04

SR No.: 010249
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhimsinh Manek Shravak Mumbai
Publisher: Shravak Bhimsinh Manek
Publication Year: 1891
Total Pages: 477
Language: Hindi
Classification: Dictionary
File Size: 63 MB

Page 21

अर्थदीपिका अर्थ तथा कथा सहित. जावार्थः-जीवनुं स्वस्थान ते स्वधर्म अने परस्थान ते अतिचार जाणवो ते प्रमादना वशथकी आत्मा स्वधर्मथी चूकी परधर्म जे अतिचार तेने विषे श्राव्यो जे जीव तेने तेथकी क्रमण एटले पार्बु फरवू जेमाटें “अश्यारा जाणयवा न समायरियवा” एटले ए अतिचार जाणवारूप डे पण आच रवारूप नथी. इति उपासकसूत्रवचनात् तथा पडिक्कमणं मिथ्याःकृतं निं दादयश्च कार्याः तथा “पडिक्कमशं परियरणा,परिहरणा वारणा मियत्तीय ॥ निंदा गरहा सोही, पडिक्कमणं अव्हा हो ॥१॥
तिहां १ प्रतिचरणा ते ज्ञानादिकना आसेवने प्रतिक्रमणमा इरियाव हि पडिक्कमतां अश्मंतकुमारादिकने केवलज्ञान उपन्युं अने मिथ्याकत देतां आत्म निंदादिक करतां मृगावती चंदनबालादिकने केवलज्ञान नपर्नु ए दृष्टांत जाणवां. एवी रीतें दुं पण श्रावकधर्मना अतिचार पडिक्कमवा मिथ्याफुःकत देवा आत्मनिंदा करवे करी विशुदि करवा वांबु . इति नावः॥
इहां जामि शब्द जे जे ते नावनी प्रबलताने सूचवे ने, जेमाटे नाव विना जे क्रिया करे, ते निःफल होय तेनुं फल न होय ॥ नक्तंच ॥ यस्मा क्रियाः प्रतिफलंति न नावशून्याः इति वचनात् ॥
तथा क्रियायें करी शून्य एवो जे नाव अने जावें करीने शून्य एवीजे क्रिया,ए बेनी वच्चमां सूर्य अने खद्योत जेटलो प्रांतरो. जाणवो. नाव ते सूर्य उद्योतरूप ले अने क्रिया ते खजवाना तेजरूप ले. इति प्रथमंगाथार्थः॥
हवे सर्व व्रतना अतिचार पडिक्कमवा ने, तेमां प्रथम सामान्य प्रकारे ज्ञानादिकना अतिचार पडिक्कमवाने अर्थे गाथा कहे :
॥ जो मे वयाश्यारो, नाणे तह दंसणे चरित्ते य॥
सुहमो वा बायरो वा, तं निंदे तं च गरिहामि ॥॥ अर्थः-(जोमेंवयाश्यारो के०) जे महारा अणुव्रतादिक वार व्रत तेना मलीनतारूप अतिचार , तिहां प्रथम ( नाणे के०) ज्ञानना अतिचार शहां अतिकम अने व्यतिकम ए बेदु जे जे, ते अतिचारमांहेज अंतर्भूत थाय डे, केम के व्रत नंगाववाने अर्थ कोश्ये निमंत्रणा करे बते तेने नाका रो करे नहीं. ते अतिक्रम कहीयें,अने निषेध करेती वस्तु लेवाने अर्थे जाय एटले सेव्युं नथी अने ते कार्य करवाने चाल्यो ते व्यतिक्रम कही, तथा