________________
१५८
जैनकथा रत्नकोष नाग चोथो.
नावार्थ:- नर्मयुक्त वचन हो नहिं, स्त्रीने साधुं न कहेवुं, हे राजन् ! विवाह यवसरें साधुं होय ते जतुं कहेतुं प्राणांत कष्टें प्राण जाते जुतुं बो लवं, सर्व धननो नाश थातो होय तो जूटुं बोलवं, ए पांच जूतानां पातक नहिं. एम पंमित कहे बे. तेवारें धर्मरूप कमला जे लक्ष्मी तेनो खागर एवो जे कमलशेठ ते विमलनुं वचन सांजलीने कोमल वाणीयें करीने समजा वतो दवों के, हे पुत्र ! तुं नीतिमार्ग मूकीने उन्मार्गे मजा. तुं तहारा चि
विषे चिंतन करीने तहारुं वचन संचार सत्पुरुष तो जे हांसीयें करी ने वचन बोल्युं होय तेनो पण सर्वथा प्रकारें निर्वाह करे, पण तो कां इ हास्यथी कह्युं नथी परंतु सागरनुं इव्य लेवाना लोनथकी होड करी बे, ते माटे हवे गुं खेद पामे बे ? हे वत्स ! साधुं बोलतां कांइ पण दूपण नथी. हे मृढ ! असत्य बोलवाथी दूषण कांइ नथी. एवं हुं केम करूं ?
धुंवाडाथी श्यामता न थाय ? हे वत्स ! क्यांश एकतो साधुं वचन पण अनर्थकारी थाय बे. केम के जे वचन सांगलीने यागलो प्राणी जय पामे, त्रास पामे, अथवा मरण पामे, एवी रीतनुं साधुं होय तिहां मौनपणुं धा रण कर जेमाटे थोडं असत्य बोलवा थकी पण अनेक जीव या जाने विषे दुःख पाम्या ने नवांतरें दुर्गति पाम्या तो धनने लोनें करीने जे कूडी साख जरवी, तेहना विपाक कडवा होय, तेहमां तो कहेवुज गुं ?
ते सांजलीने विमल बोल्यो के हे पिताजी ! परमेश्वरें जैनमार्गने विपे अपवाद नथी कह्यो गुं ? सर्व प्रकारें उत्सर्गज को बे ? परमेश्वरें तो वे प्रकारai मार्ग को बे, तेमां एक उत्सर्ग ने बीजो अपवाद. जेमाटें जिहां महोटं कार्य होय तिहां असत्य बोलवु कयुं बे, ने पढी तेनुं प्रायश्चित्त लगु थइये. ते सांजलीने कमलशेठ पुत्रने कहे बे के हे वत्स ! धन पाम तो सुजन बे, पण धर्म पामवो डर्लन ने. एटला माटें एवो मूट को जे धनने धर्मनुं खंमन करे ? महोदुं कोई धर्मनुं कार्य होय, तिहां अपवाद को बे, पण पापने विषे जैनधर्ममां क्यांही अपवाद कह्यो नथी. व्रतजंग करीने प्रायश्चित्त लीधे कां शुद्ध न थाय. जे मनुष्य जाणीने व्रत जंग करे तेने प्रायश्चित्त ते वली गुं खपाय ? ते कारणमाटे सर्व धननो नाश थाय तो नजें था, जीवितव्यनो नाश थाय तो नजें था, परंतु जो कल्पांत थाय तो पण हुं थोडं पण जूनुं न बोलुं.