________________
धर्म-कर्म-रहस्य
ब्रह्मचरण तपसा, देवा मृत्युमुपानत । इन्द्रोह ब्रह्मचर्येण, देवेभ्यः स्वराभरत् ॥ .
अधर्ववेद न तपस्तप इत्याहुब्रह्मचर्य तपत्तिमम् । ऊर्ध्वरेता भवेद्यस्तु स देवो न तु मानुपः ।।
शिवोक्ति एकतश्चतुरो वेदा ब्रह्मचर्य तथैकतः
छान्दोग्योपनिषत् आजन्ममरणावस्तु ब्रह्मचारी भवेदिह । न तस्य किञ्चिदमायामिति विद्धि नगाधिप ! ॥
महाभारत ३६ अनुशा० अ० ७२ भीष्मोक्ति मृत्युव्याधिजरानाशी पीयूपं परौपधम् । ब्रह्मचर्य महत्तं सत्यमेव वदाम्यहम् ।। शान्ति कान्ति स्मृति ज्ञानमारोग्यञ्चापि सन्ततिम् । य इच्छनि महद्धर्म ब्रह्मचर्य चरेदिह ॥
धन्वन्तरि-उक्ति बलेन वै पृथिवी तिष्ठति बलेनान्तरिक्षम् । वीर्यमेव बलम् बलमेव वीर्यम् ।
उपनिषत् वोर्य ही ब्रह्म, जीवन और सृष्टि-कर्ता है। देवता लोगों ने ब्रह्मचर्य रूपी तपस्या से मृत्यु का पराभव किया और