Page Text
________________
वृषोत्सर्ग प्रयोगः |
४७ आसनद्वयं कल्पयित्वा प्रणीतापात्रं सव्यहस्ते कृत्वा तन्मध्ये पिष्टादिना सेतुं विधाय मूलप्रदेशे पय इतरत्र जलं प्रणीय दर्भैराच्छाद्य ब्रह्ममुखमवलोक्य पश्चिमासने निधायालभ्य द्वितीयासने प्रणीतापात्रं निदध्यात् ।
"
:
प्रागमैरुदयैश्च कुशैः पूर्वादिक्रमेण परिस्तरणम् । तत्र प्राक्प्रत्यक्चोदगमैदक्षिगत उत्तरतश्च प्रागमैः । अर्थवदासादनम् । पवित्रच्छेदनानि त्रीणि कुतरुगानि द्वे पवित्रे साधे, प्रोक्षणीपात्रम्, आज्यस्थाली, चरु - स्थाली, सम्मार्जनकुशाः पञ्च उपयमनकुशास्त्रयः, समिधस्तिस्रः, स्रुत्र: खादिरः, गव्यमाज्यम्, तण्डुलाः, पूर्णपात्रम्, सिद्ध: पिष्टमयञ्चरुः | एतान्यासाद्य पवित्रे कृत्वा प्रोक्षणीपात्रं प्रणीतात उत्तरतो निधाय तत्र प्रणीतोदकमा सिच्या पवित्राभ्यामुत्पूय पवित्रे प्रोक्षणीषु निधाय तत्पात्रं दक्षिणेनादाय सव्ये कृत्वा तदुदकं दक्षिणेनोच्छाल्य पवित्राभ्यां प्रणीतोकेन तज्जलं प्रोदयार्थवन्ति आज्यस्थाल्यादीनि पवित्राभ्यां प्रोक्षणीजलेन प्रोक्षेत् । श्रज्यस्था ल्यामाज्यं निरूप्य चरुस्थाल्यां तण्डुलनिर्वापं कृत्वा तत्र प्रणीतास्थक्षीरमा सिच्य आज्यचर्वोर्युगपदद्मावारोपणम् । अर्धते चरावाज्ये च ज्वलदुल्मुकं समन्तामयेत् । स्रुवप्रतपनम् । सम्मार्जनकुशाप्रेर्मूलत: अप्रपर्यन्तमुपरिष्टात्सम्मा सम्मार्जनकुशमूलैरधस्तादप्रतो मूलपर्यन्तं सम्मार्ज्य प्रणीतोदकेन प्रोदय पुनः प्रतप्य कराभ्यां सम्मा दक्षिणतो निदध्यात् | आज्यमुत्तरत उद्वास्य पश्चादानीय एवं पायसचरुमप्युत्तरत उद्वास्य पश्चिमत आनीयाज्यस्योत्तरतो निदध्यात् । ततः सिद्धं पौष्णं पिष्टचरुं तदुत्तरतो निदध्यात् । आज्यमुत्पूया वेदयापद्रव्यनिरसनं कृत्वा प्रोक्षणीश्वोत्पूयोपयमनकुशानादाय वामहस्ते धृत्वा समिध ज्येनाक्त्वा समिधाग्निमिति तिष्ठन् प्रक्षिपेत् । प्रोक्षण्युदकेनाग्नेः प्रदक्षिणमीशा नायुत्तरपर्यन्तं पर्युक्षणं कृत्वा पवित्रे प्रणीतापात्रे निदध्यात् । संस्रवधा रणार्थं प्रोक्षणीपात्रं प्रणीताग्न्योर्मध्ये निदध्यात् ।
(१) साहसनामानमग्निम् 'एतं ते' इति प्रतिष्ठाप्य सम्पूज्य द्रव्य
( १ ) प्रायश्चित्ते विधिश्चैव पाकयज्ञे तु साहसः । इति शुद्ध
स्वात्पाकयज्ञत्वम् ।
गृह्यासंग्रहवचनात्साहसनामाऽग्निः । वृषोत्सर्गहोमस्य पाकसाध्य
| SR No. | 010150 |
| Book Title | Antya Karm Dipak |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nityanandparvati |
| Publisher | Chaukhamba Sanskruti Pustakalaya |
| Publication Year | 1952 |
| Total Pages | 169 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Ritual_text, Ritual, Religion, & Vidhi |
| File Size | 11 MB |