________________
११४
अन्त्यकर्मदीपकोत्तरार्धे विप्रार्चनविधौ सर्व परिपूर्णमस्तु । अस्तु परिपूर्णम् प्र० । सव्येन विश्वदेवब्राह्मणमपसव्येन पितृब्राह्मणमाचाम्य ( शि० स० ) सव्येन स्वयमाचामेत् । ततः स्वेष्टदेवतायै विष्णवे नैवेद्यं समर्प्य भस्मना चतुष्कोणमण्डलं विश्वदेवार्थ सव्येन
यथा चक्रायुधो विष्णुस्त्रैलोक्यं परिरक्षति ।
एवं मण्डलभस्माङ्कः सर्वभूतानि रक्षतु ॥ इति मन्त्रेण कृत्वा पित्रर्थमपसव्येन वर्तुलं (शि० स० चतुष्कोणमेव ) कुर्यात् । तदुपरि सव्यापसव्याभ्यां (शि० स० ) पत्रावली वामभागे जलपात्रे च संस्थाप्याग्नौकरणार्थं घृताक्तमन्नं परिविष्य ( शि० अग्नौकरणं न कुर्यात् ) पितृब्राह्मणसमीपे एकस्मिन्पात्रे जलं निधाय भो ब्राह्मणा युष्मदनुज्ञयाऽनौकरणमहं करिष्ये इति पृष्ट्वा कुरुष्वेत्यनुज्ञात: अपसव्येन तस्मिन् जुहुयात् ॐ अग्नये कव्यवाहनाय स्वाहा इदमग्नये कव्यवाहनाय न मम ॐ सोमाय पितृमते स्वाहा इद सोमाय पितृमते न मम इति हुत्वा किञ्चित्पिण्डार्थमवशेषयेत् । ततः सव्येनोभयत्र सोपस्करमन्नं परिविष्य गायत्र्याऽन्नमभ्युक्ष्य न्युब्जाभ्यां पाणिभ्यां मधु मधु मधु इति वैश्वेदेविकद्विजपात्रमालभ्य जपति
ॐ पृथिवी ते पात्रं द्यौरपिधानं ब्राह्मणस्य मुखेऽमृतेऽमृतं जुहोमि स्वाहा-विष्णो हव्य रक्ष । “ॐ अपहता असुरा रक्षासि वेदिषदः" इति यवान् विकीर्य
ॐ इदं विष्णुविचक्रमे त्रेधा निदधे पदम् । समूढमस्य पा. सुरे" इति. द्विजाङ्गुष्ठं निवेशयेत्-इदमन्नमिमा आप: इदमाज्यम् इदं शाकादिकं सर्वं हव्यम् । जलकुशं गृहीत्वा अद्येहामुकगोत्रब्रह्मीभूतास्मत्पित्रादिश्राद्धसंबन्धिभ्यः पुरूरवावसंज्ञकेभ्यो ( आत्मादिश्राद्धसम्बन्धिभ्यः साधुरुरुसंज्ञकेभ्यः ) विश्वेभ्यो देवेभ्यः इदमन्नं सोदकं घताद्युपस्करसहित यत्परिविष्टं यत्परिवेक्ष्यमाणं ब्राह्मणस्य तृप्तिपर्याप्तं यथाविभागं वः स्वाहा इतिभूमौ जलंक्षिपेत् । सकृदपो दत्त्वा यथासुखेन जुषध्वम् । जुषामहे प्र०। . ॐ ये देवासो दिव्येकादश स्थ पृथिव्यामध्येकादश स्थ । अप्सु क्षितौ महिनैकादश स्थ ते देवासो यज्ञमिमं जुषध्वम्" ।। इति
