________________
अन्त्यकर्मदीपकोत्तरार्धे सदब्जा गोजा ऋतजा अद्रिजा ऋतं बृहत् ॥ परेण नाकं निहितं गुहायां विभ्राजदेतद्यतयो विशन्ति । वेदान्तविज्ञानसुनिश्चितार्थाः संन्यासयोगाद् यतयः शुद्धसत्त्वाः । ते ब्रह्मलोके तु परान्तकाले परामृताः परिमुच्यन्ति सर्वे ॥ इति हृदये जपेत् । स्वशरीरं हस्तेनाभिमृशेत् । ___ॐ ब्रह्म जज्ञानं प्रथम पुरस्ताद्विसीमतः सुरुचो वेन आवः । सबुध्न्या उपमा अस्य विष्ठाः सतश्च योनिमसतश्च वि वः ॥ इति मूनि जपेत् ।
ॐ विष्णो रराटमसि विष्णोः पृष्ठमसि विष्णोः श्नने स्थो विष्णोः स्यूरसि विष्णोधूवमसि वैष्णवमसि विष्णवे त्वा ॥ इति नाभौ जपेत् ।
ॐ देवस्य त्वा सवितुः० इति कर्णयोर्जपेत् । मूर्धानं "भूर्भुवः स्वः" इत्युक्त्वा शङ्खन नारिकेलेन वा भेदयेत् । - ॐ भूमिभूमिमगान्माता मातरमप्यगात् । भूयास्म पुत्रैः पशुभिर्यो नो द्वेष्टि स भिद्यताम् ।। इति मन्त्रेण परश्वादिना भेदयेत् ।
शिरोभेदनं कर्तुमशक्तश्चेत् शिरसि गुडपिण्डं नारिकेलादिफलं वा निधाय भिन्द्यादित्याचारः । प्रणवेन देवयजनं भैंराच्छाद्य सिकतादिना पूरयेत् ।
नद्यादौ चेच्छिरोभेदनानन्तरं पूर्वोक्तसप्तव्याहृतिभिरभिमन्य दभैराच्छाद्य “भूर्भुवः स्वरोम्" इत्यभिमन्य पाषाणैर्डढं बध्वाऽगाधजले भिक्षुदेहम् “ॐ स्वाहा” इति विमुञ्चेत् । ____ ततो “जन्मारभ्यसम्भावितपापैर्मुक्ता वयमश्वमेधसहस्रफलं प्राप्ता" इति भावयन्तो नमस्कृत्यागमनोत्सवादधिकोत्सवं कुर्वन्तो यत्रापस्तत्र गच्छेयु: । उच्चैर्हरिस्मरणपूर्वकमवभृथबुद्धया सर्वे स्नात्वा वस्त्रादि धारयेयुः । पुत्रादिः कर्ता स्नात्वाऽऽचम्य हस्ते जलादिकं गृहीत्वा सिद्धिं गतस्य ब्रह्मभूतस्य नारायणस्वरूपिणस्तृप्त्यर्थं तर्पणं करिष्ये इति सङ्कल्प्य सव्येन देवतीर्थेनैव "आत्मानं तर्पयामि अन्तरात्मानं तर्पयामि परमात्मानं तर्पयामि" इति चतुर्वारं तर्पणं कुर्यात् ।
